Tien manieren om uw gegevens extern te bewaren
Uw documenten, foto's, muziekbestanden en andere zaken zult u doorgaans opslaan op de harde schijf. Dat werkt in de praktijk het snelst en blijft de eenvoudigste manier. Er zijn echter situaties waarin het niet de beste oplossing is, daarom bespreken we hier de alternatieven. 1: Usb-stick
Uw documenten, foto's, muziekbestanden en andere zaken zult u doorgaans opslaan op de harde schijf. Dat werkt in de praktijk het snelst en blijft de eenvoudigste manier. Er zijn echter situaties waarin het niet de beste oplossing is, daarom bespreken we hier de alternatieven.
1: Usb-stick
In 2000 verscheen het eerste usbgeheugen (ook wel usb-stick, flashdrive of thumbdrive geheten) met een opslagcapaciteit van 8 MB. Dat lijkt nu misschien weinig, maar op het alternatief, de 3,5inch-diskette, paste slechts een vijfde van deze hoeveelheid. Dat het een succes is geworden mag duidelijk zijn; inmiddels is dit opslagmedium niet meer weg te denken en zijn de geheugenstaafjes verkrijgbaar in 64 GB of meer. Hiermee worden zelfs concurrenten dvd en blu-ray ruimschoots gepasseerd. Controleer voor aanschaf de snelheid van deze sticks; vooral goedkope exemplaren presteren matig, waardoor het lezen en schrijven van gegevens relatief lang duurt. Dat de compacte manier van opslag voordelen heeft, staat wel vast. Toch schuilt in de beperkte afmetingen ook het gevaar van verlies. Met soms ernstige gevolgen, want maar al te vaak wordt er een staafje gevonden waarop vertrouwelijke gegevens staan. We raden iedereen aan om de informatie op een usb-stick te beveiligen of te kiezen voor een staafje dat standaard de gegevens zelf versleutelt. Let er bij de aanschaf op dat het usb-staafje zo dun mogelijk is. Op die manier weet u zeker dat de naastgelegen usb-poort van uw pc ook gebruikt kan worden als het staafje is aangesloten.
Voordelen: goedkoop; makkelijk mee te nemen
Nadelen: relatief langzaam; gemakkelijk te verliezen
Prijs per GB*: circa € 3,-
2: Geheugenkaartje/memorystick/SD
Geheugenkaartjes zijn er in allerlei soorten en maten en kunnen een handig middel zijn om uw gegevens extern op te slaan. Dat wil zeggen: mits uw pc beschikt over een geschikte kaartlezer. Anders kunt u om bij de gegevens te komen een speciale usbadapter gebruiken of, in noodgevallen, het kaartje in een mobiele telefoon of camera stoppen die met de pc is verbonden. Op dit moment kunt u ze krijgen met een opslagcapaciteit van maximaal 16 GB en de verwachting is dat dit op korte termijn niet veel meer zal worden. Het zijn met name professionele fotografen die kaartjes met een dergelijke capaciteit gebruiken, hoewel sommigen (ter voorkoming van dataverlies) liever meerdere 'kleine' kaartjes gebruiken. Het verschil in prijs tussen de verschillende kaartjes heeft vooral te maken met de lees- en schrijfsnelheid. Dure kaartjes zijn razendsnel (lees: snel meerdere foto's achter elkaar maken) en de goedkope langzaam. Ons devies: koop een usb-stick of gebruik dit type medium alleen in noodgevallen.
Voordelen: compact; relatief snel
Nadelen: speciale adapter nodig
Prijs per GB*: van € 4,- tot € 60,-, afhankelijk van snelheid
3: Cd of dvd
Tot een paar jaar geleden waren de beschrijfbare cd en dvd dé media om grote hoeveelheden bestanden extern op te slaan. Maar de tijden zijn veranderd. De cd is met zijn maximale capaciteit van 700 MB inmiddels een fossiel en ook de dvd met 4,5 GB (of 8,5 GB dual layer) verliest terrein. Dat weten de fabrikanten ook. Bij netbooks ontbreekt een dvdspeler/-brander en ook steeds minder pc's en gewone notebooks hebben er nog één aan boord. Toch is de dvd-brander een handig middel voor wie regelmatig niet al te grote backups maakt - al raden we wel aan duurdere schijfjes te kiezen, zodat uw backup ook over een paar jaar nog leesbaar is. Een interne brander hebt u al voor zo'n 15 euro. Een externe usb-brander begint bij zo'n 50 euro.
Voordelen: compact en universeel; niet per ongeluk overschrijfbaar (cdr/dvdr)
Nadelen: weinig opslagruimte; groot verschil in kwaliteit
Prijs per GB*: circa € 0,15 (exclusief brander)
4: Blu-ray
Blu-ray werd lang gezien als dé opvolger van dvd, zeker nadat concurrent hd-dvd was uitgeschakeld. Helaas worden de blu-ray schijfjes voor de pc nog maar mondjesmaat gebruikt, ondanks dat de schijfjes een opslagcapaciteit hebben van 25 of zelfs 50 GB. De belangrijkste oorzaak? De prijs. Branders beginnen bij 200 euro en de schijfjes bij 10 euro (25 GB) en 25 euro (50 GB). Voor een soortgelijke investering hebt u een externe harde schijf van 1 TB. Zusterblad PCM testte onlangs een aantal blu-ray branders en schijfjes met als oordeel dat 'blu-ray branders eigenlijk geen bestaansrecht hebben'.
Voordelen: ruime opslagcapaciteit
Nadelen: duur; onbetrouwbaar
Prijs per GB*: circa € 0,50 (exclusief brander)
5: Mobiele harde schijf
Zijn pc's voorzien van een harde schijf met een formaat van 3,5 inch (10,2 cm), in de meeste notebooks zit een exemplaar van 2,5 inch (7 cm). Dit compacte formaat wordt ook regelmatig gebruikt in mobiele harde schijven, met als bijkomend voordeel dat hij eenvoudig in de binnenzak van uw jas past. Er zijn ook nog kleinere schijfjes van 1,8 en zelfs 1,3 inch, maar de opslagcapaciteit is beperkt en de prijs ligt een stuk hoger. De mobiele 2,5inch-schijfjes zijn wat langzamer dan hun grotere 3,5inchbroertjes vanwege de lagere rotatiesnelheid. In de praktijk wordt dit echter ruimschoots gecompenseerd door het gemak. Schokken en een val kunnen echter funest zijn voor uw gegevens. Een exemplaar van 250 GB heeft u al voor onder de 100 euro.
Voordelen: compact en praktisch; ruime opslagcapaciteit
Nadelen: gevoelig voor schokken
Prijs per GB*: circa € 0,40
6: Externe harde schijf
Veel opslagruimte nodig? De externe 3,5inch-harde schijf is hét antwoord. Hij is goedkoop, razendsnel en biedt momenteel een opslagcapaciteit van maximaal 2 terabyte (2000 GB!). U kunt er zelf een bouwen door een losse schijf en behuizing aan te schaffen of voor een kant-en-klaar exemplaar kiezen. Het is goed om te weten dat de behuizing van grote invloed is op de koeling (en dus ook de levensduur) van dit opslagmedium. Externe harde schijven zijn minder mobiel dan hun kleine 2,5inch-broertjes omdat ze voor de voeding vaak een adapter nodig hebben. Duurdere exemplaren hebben een handige knop die er in combinatie met de software voor zorgt dat u met een druk op de knop uw bestanden synchroniseert of een backup maakt. Een 500GB-exemplaar kost tegenwoordig minder dan 100 euro.
Voordelen: snel en goedkoop; veel opslagruimte
Nadelen: heeft externe voeding nodig; gevoelig voor schokken
Prijs per GB*: € 0,20
7: Network Attached Storage (NAS)
Wie altijd en overal bij zijn of haar bestanden wil kunnen komen, maar deze niet wil meenemen, kan overwegen een nas aan te schaffen. Deze intelligente harde schijven verbindt u met uw thuisnetwerk, waarna ze vanaf andere pc's zijn te benaderen - desnoods van buitenaf. Dat wil zeggen: als u uw router en nas op de juiste wijze weet te configureren, wat in veel gevallen best lastig is. Daarnaast kunnen deze apparaten vaak ook als webserver, printserver, ftp-server en mediaserver gebruikt worden. Een prijs per GB is lastig te geven, aangezien het bij een nas vooral de mogelijkheden zijn die de prijs bepalen. In veel gevallen worden ze 'kaal' verkocht en dient u één of meerdere losse 3,5inch-harde schijven apart aan te schaffen. De nas is een goed alternatief voor een normale server. Gaat het echter mis, dan is het terughalen van gegevens wel een stuk lastiger dan bij een normale harde schijf, mede omdat de meeste nas-apparaten gebruikmaken van een voor Windows onbekend bestandssysteem.
Voordelen: veel mogelijkheden; overal en altijd bij uw bestanden
Nadelen: niet altijd even eenvoudig; groot verschil in prestaties; wat als het misgaat?
Prijs per GB*: € 0,20 + kosten NAS (vanaf € 80,-)
8: Media Streamer
De Media Streamer wint aan populariteit. Het apparaat sluit u net als een nas aan op uw netwerk, maar wordt tevens verbonden met uw tv en/of stereo. Via een afstandsbediening kunt u dan in de huiskamer bijvoorbeeld afstemmen op YouTube en Uitzending Gemist, of u bekijkt gedownloade films die op de interne harde schijf staan. Sommige Media Streamers kunnen zelfs automatisch films voor u downloaden en zijn ook van buiten uw netwerk te benaderen. Een nadeel is dat - net als bij de ouderwetse vhs-cassette - belangrijke gegevens in een oogwenk per ongeluk worden overschreven. Kortom, wie een veilige kopie wil of van buitenaf bij zijn data wil, kan beter iets anders aanschaffen. Net als bij de nas worden veel van deze apparaten zonder harde schijf verkocht.
Voordelen: veel mogelijkheden
Nadelen: minder geschikt voor het delen van bestanden
Prijs per GB*: € 0,20 + kosten Media Streamer (vanaf € 120,-)
9: Online
We voorspellen u dat het online opslaan van bestanden de komende jaren enorm zal toenemen. De voordelen zijn immers duidelijk: u kunt overal bij uw gegevens en - ervan uitgaande dat de aanbieder zijn zaakje op orde heeft - gaan uw gegevens zelfs wanneer uw huis afbrandt niet verloren. Sommige aanbieders verkopen u online opslagruimte per GB, bij anderen is dit vrijwel ongelimiteerd. De snelheid van deze dienst is vooral afhankelijk van de snelheid van uw internetverbinding en dat houdt in dat 'dit medium' zijn praktische beperkingen heeft. Met de komst van glasvezel zal dit echter de komende jaren veranderen. Gratis online opslaan? Probeer het eens met de Gmail Drive of synchroniseer uw bestanden tot 2 GB gratis met het handige DropBox.
Voordelen: veilig; altijd bereikbaar
Nadelen: langzaam; duur
Prijs per GB*: Vanaf ongeveer € 3,-
10: Overige
Tot slot nog een paar alternatieven, zoals bijvoorbeeld de externe ssd (Solid State Disk) die hier en daar verschijnt. Net zo snel als een gewone harde schijf, maar zonder bewegende delen. Hij is al te koop, maar de prijs per GB is nog erg hoog. Gebruikt u ook nog de 1,44MB diskette? Dan bent u één van de weinigen, want in 2007 was nog slechts 2% van de nieuwe pc's voorzien van een diskettestation. Na 20 jaar trouwe dienst is dit medium definitief afgeschreven. Wie z'n oude diskettes over een paar jaar ook nog wil kunnen lezen, raden we aan nu voor 20 euro een extern diskettestation te kopen. Dit geldt ook voor mensen die nog zip-schijven, optische schijven en andere media gebruiken die over een paar jaar geheel verdwenen zijn.
Dit artikel komt uit Computer Idee 07, jaargang 2009
*Prijzen dateren uit maart 2009.