Videobewerking voor starters: Een prachtfilm in een handomdraai
De vakantie staat voor de deur en dan wordt er heel wat gefilmd. Met onze tips wordt het eindresultaat nog leuker om naar te kijken – en om te delen!
Sommige video’s, bijvoorbeeld van een vakantie, worden integraal online gezet – dus met alle scènes chronologisch achter elkaar, zonder enige bewerking. Dat mag, maar een beetje videobewerking maakt een video vaak een stuk aantrekkelijker om naar te kijken. Minder interessante scènes kunnen dan worden ingekort of weggelaten en er kunnen leuke effecten worden toegevoegd. Moeilijk? Welnee: op uw computer staat software met een complete trukendoos om uw video te verfraaien.
Software
Wie enkele jaren terug wilde beginnen met videofilmen, moest daar speciale apparatuur voor aanschaffen, zoals een camcorder, uitbreidingskaarten, kabels en speciale software. Tegenwoordig kunt u vrijwel met ieder apparaat filmen, van fotocamera tot smartphone en tablet. Vaak zit er bij die apparaten software voor foto- en videobewerking, maar niet altijd. Los daarvan is er voor uw besturingssysteem standaard videobewerkingssoftware beschikbaar. Voor Windows is dat Windows Movie Maker en voor Mac OS iMovie. Het laatstgenoemde pakket is altijd voorgeïnstalleerd, maar bij pc’s wisselt dat per leverancier. Als u Movie Maker nog niet hebt, kunt u het gratis downloaden op windows.microsoft.com/nl-NL/windows/downloads/get-movie-maker. Het is onderdeel van het Windows Essentials 2012 pakket.
De besproken gratis softwarepakketten bevatten voldoende mogelijkheden voor beeldbewerking. Mocht u later toch behoefte krijgen aan nog meer opties en beeldeffecten, dan is er een groot aanbod van betaalde pakketten, waaronder Corel VideoStudio Pro, Adobe Premiere Elements en Pinnacle Studio.
Importeren en voorselectie
Na het filmen begint het werk, met het importeren van de videobeelden uit uw camera naar uw computer. Start het videobewerkingsprogramma en sluit de camera aan. U kunt de beelden nu via het programma importeren, maar u kunt ze ook op een bepaalde locatie op de harde schijf zetten. Daarna kunt u een voorselectie maken. Bekijk het beeldmateriaal en verwijder videofragmenten die mislukt of oninteressant zijn. Maak een selectie van de leukste of meest interessante fragmenten die u wilt gebruiken. Dat hoeft niet veel tijd te kosten en het zorgt ervoor dat het monteren zelf een stuk vlotter verloopt.
Scènes splitsen en verwijderen
In videobewerkingssoftware zoals Windows Movie Maker is het heel eenvoudig om een scène in te korten, te splitsen of een deel te verwijderen. U gaat simpelweg op een bepaald punt in de scène staan en klikt dan op de rechter muisknop. U krijgt dan een aantal opties te zien, waarvan er vier belangrijk zijn: Knippen, Startpunt instellen, Eindpunt instellen en Splitsen. Deze opties staan ook in de werkbalk bovenin (bij versie 2012).
Met ‘Knippen’ verwijdert u de hele scène (bijvoorbeeld wanneer deze mislukt of ongeschikt is). Met ‘Splitsen’ splitst u de scène in twee delen. U kunt dan de scène bijvoorbeeld op twee verschillende momenten in de montage gebruiken, of u kunt de twee delen onafhankelijk van elkaar bewerken, zoals inkorten. Met de optie ‘Beginpunt instellen’ kunt u aangeven vanaf welk moment u een scène wilt gebruiken. U hoeft dan niets te verwijderen, dan gaat allemaal automatisch (alles voor dit punt zal geschrapt worden). En ‘Eindpunt instellen’ werkt op dezelfde manier, alleen dan andersom (alles ná dit punt wordt geschrapt). Movie Maker houdt de bronbestanden overigens intact. Het onthoudt alleen welke delen van een scène wel en niet worden gebruikt.
Tips tijdens het filmen
Als u tijdens het filmen al een beetje nadenkt over wat u wilt laten zien, zal dat het eindresultaat ten goede komen. Een algemene tip is om niet hele lange opnamen te maken. Met korte opnamen maakt u het zichzelf makkelijker om achteraf de leukste fragmenten te selecteren. Lange opnamen kosten meer tijd om te bewerken, omdat u deze eerst moet bekijken en dan verschillende delen eruit moet knippen.
Verder is het leuk om te filmen vanuit verschillende standpunten. Blijf dus niet steeds op één positie staan, maar loop af en toe heen en weer om vanaf een ander punt te filmen. Daardoor krijgt u scènes vanuit verschillende hoeken, die u later bij de montage goed kunt gebruiken. Dat maakt een video dynamischer en een stuk leuker om naar te kijken (vanwege de afwisseling).
Let ook een beetje op het licht. Als u bijvoorbeeld ‘s avonds in huis filmt terwijl het buiten donker is, is het slim om een paar lampen extra aan te doen. Dan is er meer licht en is het voor de camera makkelijker om alles goed en gedetailleerd weer te geven.
Probeer de camera zo stabiel mogelijk vast te houden, bij voorkeur met twee handen. Dat leidt tot minder trillingen en een stabieler beeld, waardoor het prettiger is om naar de video te kijken. Een nog beter alternatief is om een statief te gebruiken. Dan krijgt u volledig stabiele beelden.
Een laatste tip is om tijdens het filmen niet in- of uit te zoomen. Dat gebeurt in Hollywood-films ook nooit en met reden; het is namelijk niet plezierig om naar te kijken. Een uitzondering is wanneer het heel langzaam gebeurt – bijvoorbeeld helemaal uitgezoomd langzaam inzoomen op het onderwerp. Dat kan juist wel weer een leuk effect zijn.
Storyboard
Daarna is het tijd om de volgorde van de scènes te bepalen. Dit wordt ook wel een storyboard genoemd. Vaak is de volgorde chronologisch, maar dat hoeft natuurlijk niet. Als de verhaallijn het toelaat, is het juist leuk om een beetje met de volgorde te spelen. Dat maakt de video dynamischer om naar te kijken. Het kan bijvoorbeeld leuk zijn om een bepaalde scène in drie delen te splitsen die vervolgens op drie verschillende momenten terug te zien zijn. Dat zorgt voor een leuke afwisseling en is minder saai dan één lange scène die integraal wordt afgespeeld. Zet de scènes vervolgens in een bepaalde volgorde. Of het nu een skivakantie of een familie-uitje betreft, afwisseling van bepaalde scènes is fijn.
Lees verder op pagina 2
Lengte
Let er op dat scènes niet te lang worden. Standaard is een seconde of vijf een mooi uitgangspunt. Daarna verslapt de aandacht bij de kijker. Maak de totale video ook niet te lang. Een vakantievideo van een uur is aan de lange kant. Vijf tot vijftien minuten is een mooi uitgangspunt. Dat dwingt u ook om scènes kort te houden en minder belangrijke fragmenten te schrappen. U houdt op die manier de leukste momenten over en dat komt het eindresultaat alleen maar ten goede. Net als met tekst of foto’s geldt ook bij video dat het niet om de kwantiteit gaat, maar om de kwaliteit!
Slepen en inkorten
In Windows Movie Maker kunt een scène slepen door de muis ingedrukt te houden en deze voor of achter een andere scène te zetten. Dit kunt u zo vaak veranderen als u wilt. Op die manier wordt het storyboard bepaald en ontstaat er als het ware een verhaallijn. Wanneer de basis staat, is het goed om nog eens kritisch naar het geheel te kijken en eventueel meer fragmenten in te korten of te schrappen. Speel de ruwe video eens integraal af. U merkt dan vanzelf of een bepaalde scène te lang duurt of dat een bepaald fragment eigenlijk niet van toegevoegde waarde is.
Onderschrift
Als u de scènes in de gewenste volgorde hebt gezet en wat fragmenten ingekort en geschrapt hebt, volgt de volgende fase. In ieder beeldbewerkingsprogramma zitten mogelijkheden om scènes mooi op elkaar aan te laten sluiten of om speciale effecten toe te voegen. Een heel simpel effect is het toevoegen van tekst – onderschriften als het ware. Daarmee geeft u de kijker een beetje extra informatie, wat vooral buitenstaanders (die niet bij het filmen aanwezig waren) zullen waarderen. Beschrijf bijvoorbeeld wat er gebeurt of wat er aan vooraf ging. Uiteraard hoeft dit niet voor ieder fragment.
Effecten
Verder zijn er diverse overgangseffecten beschikbaar waarmee u een scène op grafische wijze mooi in een andere scène kunt laten overgaan. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een zogenaamde ‘fade in/out’. Daarbij gaat het beeld langzaam op zwart (of wit) en verschijnt op dezelfde wijze een nieuwe scène. Of het beeld schuift letterlijk op en maakt plaats voor de nieuwe scène. Er zijn vaak tientallen effecten mogelijk.
Een belangrijke richtlijn is om niet teveel effecten te gebruiken. In het begin lijkt het leuk omdat het er spectaculair uitziet, maar als dergelijke effecten bij ieder fragment worden gebruikt, leidt dat juist tot een onrustig beeld – wat minder fijn is om naar te kijken. Scènes die erg op elkaar lijken hebben geen overgangseffect nodig (dat is dan juist storend en afleidend). Effecten zijn vooral leuk om te gebruiken bij spectaculaire scènes of het begin en het eind van de video.
Intro en aftiteling
Als uw film klaar is, kan het leuk zijn om een intro toe te voegen. Kant-en-klare intro’s zitten al in uw beeldbewerkingssoftware, zodat u in feite alleen nog een titel hoeft toe te voegen. In Windows Movie Maker klikt u bijvoorbeeld op de knop ‘title’ om deze toe te voegen en daarna kunt u nog een grafische weergave kiezen. Het is ook mogelijk om een foto te gebruiken voor de intro, maar u kunt de achtergrond ook gewoon zwart laten. Eventueel kunt u – net als een echte Hollywood-film – ook afsluiten met een aftiteling.
Muziek
Afhankelijk van wat u gefilmd hebt, kunt u muziek toevoegen. Bij het filmen van een presentatie of spreekbeurt is dat niet echt handig, maar als het geluid van de fragmenten zelf niet zo belangrijk is, kunt u ook een leuk muzieknummer toevoegen. Bij betaalde software zit ook vaak muziek, die zich geheel aanpast aan de lengte van uw film. Als u muziek bij uw video gebruikt, kan het handig zijn om het geluidsspoor van de fragmenten uit te zetten (anders klinkt alles door elkaar heen). Dat kan in Windows Movie Maker heel eenvoudig door op de knop ‘Videovolume’ (links bovenin) te klikken als u een scène geselecteerd hebt.
Publicatie
Ten slotte is het tijd voor de publicatie. YouTube is momenteel de meest populaire methode om video’s online te delen. YouTube biedt bovendien ook veel opties. Zo kunt u online zelfs enkele bewerkingen uitvoeren (zoals speciale effecten of het stabiliseren van het beeld). Ook kunt u via YouTube muziek toevoegen (de database bevat momenteel 150.000 nummers). Ook kunt u instellen of uw video voor iedereen zichtbaar moet zijn (public) of alleen voor bepaalde mensen (private). In het laatste geval kunt u e-mailadressen opgeven van de mensen die hem mogen zien. Of u kunt de video opgeven als ‘unlisted’ zodat alleen mensen die de link hebben, deze kunnen bekijken. Wilt u de video alleen delen met vrienden en/of familie, dan kunt u ook overwegen uw clip via Facebook te uploaden.
Tekst: Jeroen Horlings