Optimale opbrengst zonnepanelen in Excel

Dit artikel is op initiatief van Eneco tot stand gekomen.

Als u zonnepanelen hebt, wilt u weten wat ze opbrengen en of u de aanschaf er al uit hebt. We gaan ervan uit dat u een zogeheten slimme meter hebt. Deze houdt vier standen bij: twee standen van de stroom die via het net komt, en twee standen van de zonnepanelen. Wij noemen de meters van het net N1 en N2, die van de zonnepanelen R1 en R2.

Het is erg handig als u ook een digitale meter hebt die de productie van de zonnepanelen meet. Er zijn meters die iedere dag de stand bijhouden, sommige zelfs iedere vijf minuten. Wij vinden eens per week genoeg.

De opzet van ons schema

In ons Excel-schema dat u hier kunt downloaden gaan we ervan uit dat u eenmaal per week de meterstanden invoert (liefst op een vaste dag, op een vast tijdstip). U hoeft alleen de eerste datum in cel B4 te noteren. Daaronder verschijnen de volgende datums vanzelf, steeds een week later. En met een speciale formule zet kolom A daar meteen het weeknummer bij.
Een goed moment om te beginnen is de dag waarop uw meterstanden worden opgenomen of waarop u de standen zelf doorgeeft, of de dag waarop u uw zonnepanelen in gebruik neemt.

Verbruik van netstroom berekenen

U kunt niet helemaal zonder netstroom, want als de zon niet schijnt, bent u daar nog op aangewezen. Om aan de weet te komen hoeveel stroom u van het net haalt, noteert u bij de eerste datum de stand van meter N1 (dus in C4) en die van meter N2 in D4. Dat is dus nog niet spectaculair, want dit zijn uw beginstanden, zeg maar: uw nulmeting. De datum in B5 is een week later, dan noteert u ernaast weer de stand van de beide meters. Nu kunt u het verbruik laten uitrekenen in cel E5.

Verbruik van zonnepanelen berekenen

Voor het verbruik van de zonnepanelen hebben we een extra stap nodig. Want als de zonnepanelen stroom leveren, wordt die stroom ook meteen verbruikt. Maar de standen die deze meters aangeven, is de opbrengst die overblijft, nadat het directe verbruik ervan af is getrokken, de extra opbrengst dus. Om deze bij te houden noteert u bij de eerste datum de stand van meter R1 in cel F4 en die van meter R2 in G4. Een week later noteert u de standen van de beide meters een cel lager. Het verschil van de beide meters berekent Excel in H5. Maar zoals gezegd, dit is de extra opbrengst, dus wat u teruglevert. Om te zien wat u aan zonnestroom verbruikt, moet u een extra stand bijhouden, namelijk de stroom die de zonnepanelen produceren. Die stand komt uit de digitale meter die de productie van de zonnepanelen meet. U noteert wekelijks deze meterstand in kolom I. Zodra er in I4 en I5 getallen staan, berekent J5 het verschil. En dan kunt u berekenen hoeveel stroom u hebt verbruikt die van de zonnepanelen kwam. Dat is namelijk de gehele productie minus de opbrengst die overbleef na aftrek van het directe verbruik. Mee eens? Dat verschil berekent cel K5.

Het totale verbruik zien

Nu wilt u natuurlijk weten hoeveel stroom u verbruikt van de zon en van het net, en in welke verhouding. Hiervoor hebben we een staatje ingebouwd bovenin kolom U en daarnaast. In cel U3 tellen we de cijfers van alle weken zonnestroom op die in kolom K staan. Het totale verbruik via het net is de simpele optelsom van kolom E en staat in cel X3.W2 telt de beide op, onder het kopje ‘Totaal verbruik:’. V3 deelt het totaal zonnestroom door dit totale verbruik en vermeldt zo het aandeel zonnestroom. En Y3 vermeldt op zijn beurt hoeveel procent de totale netstroom van het totale verbruik is. Een grafiekje van het type ‘100% gestapelde grafiek’ brengt deze verhouding mooi in beeld. De staaf hiervan beslaat altijd de volle breedte, alleen de overgang tussen geel (zonnestroom) en blauw (netstroom) verschuift.

Weekverbruik in een grafiek weergeven

We krijgen een veel beter beeld van het verbruik als we de weekcijfers in een grafiek weergeven. Hiervoor hebben wij een grafiek van het type ‘Gestapelde staaf’ genomen. Elke staaf laat zien welk deel van het verbruik uit de zon kwam en welk deel uit het net, bovendien willen we zien hoeveel we per week terugleveren. Het verbruik laat de rechterkant van de grafiek zien, het terugleveren wordt weergegeven met staafjes die naar links wijzen.

Totaalverbruik in een grafiek weergeven

Nog interessanter is het om het totale verbruik, zoals dat na verloop van een jaar wordt opgebouwd, weer te geven in een grafiek. Ook hiervoor namen een Gestapelde staaf-grafiek. De gegevens hiervoor vindt u onder het kopje ‘Cumulatief’. In kolom Q wordt het verbruik van de netstroom cumulatief opgeteld. Met deze cumulatieve kolommen bouwden we eenzelfde ‘Gestapelde staafgrafiek’, met dezelfde aanpassingen van de onderste as. Rechts van de nullijn ziet u per week hoe het totale verbruik uit de zon en uit het net aangroeien, en aan de linkerkant hoe de teruggeleverde stroom aangroeit.

Salderen en terugleveren

Voor stroom die u uit de zonnepanelen opwekt, betaalt u niets. Uiteraard hebt u wel eerst de aanschaf van de panelen zelf, dus het duurt een paar jaar voor u die eruit hebt en dan begint het grote voordeel. Maar u kunt ook al voordeel hebben van de regeling voor een vergoeding bij het terugleveren. Deze regeling is sinds 1 januari 2014 als volgt. Eerst wordt de opbrengst van uw zonnepanelen verrekend (‘gesaldeerd’) met de hoeveelheid energie die u van het energiebedrijf hebt betrokken. En als u meer hebt teruggeleverd dan u van het net hebt gebruikt, dan krijgt u voor de rest een vergoeding. De hoogte van deze vergoeding is per energiebedrijf verschillend. Dit wordt in de tabel in kolom AA en AB voor u bijgehouden. Of u geld terugkrijgt of iets moet betalen, wordt automatisch vermeld. Welke regels er precies gelden voor het zogeheten salderen leest u uitgebreid op .
 

Wil jij ook je eigen energie opwekken? Maar weet je niet waar je moet beginnen? Vraag gratis Zonnepanelen voor dummies aan!

<p><img alt="" src="http://analytics.pubnxt.net/piwik.php?idsite=120" style="border:0;"/></p>