Flexibel zoeken in Word

Zoeken en vervangen van woorden in Word kan óók als u niet precies weet hoe een woord geschreven is. Daarvoor gebruikt u jokertekens, ofwel vervangende zoeksymbolen die aangeven dat u op een bepaald punt in een woord iets niet weet. Stel dat u wilt controleren of u in een tekst zowel het Engelse 'boat' als het Nederlandse 'boot' hebt gebruikt. Dan geeft u als zoekopdracht 'bo?t'; op de plaats van het vraagteken –in dit geval functionerend als joker – kan dan iedere letter voorkomen. Dus onder meer boat, boot maar ook boet. Er zijn nog veel meer speciale zoekopdrachten mogelijk binnen Word.

Stap 1

[afbeelding0]U gaat aan de slag met het eenvoudige voorbeeld hierboven. Start Word en typ als voorbeeldtekst 'Het Nederlandse woord boot klinkt in de Engelse taal vrijwel hetzelfde, maar wordt in die taal anders geschreven: boat'. Klik daarna in het menu Bewerken op Zoeken. Klik in het venster Zoeken en vervangen allereerst op de knop Meer en schakel dan de optie Jokertekens gebruiken in. Alleen dan werkt het zoeken met de genoemde vervang- annex jokertekens (feitelijk speciale zoekopdrachten). Bedenk ook dat na het aanzetten van de Jokertekens hoofdletters en kleine letters ook tellen, ongeacht of u eerder de optie Identieke hoofdletters/kleine letters bewust hebt uitgeschakeld. Typ nu in het veld achter Zoeken naar: bo?t en klik op Volgende zoeken. Als het goed is wordt in de net getikte voorbeeldzin eerst het woord 'boot' gevonden en na nog een klik op Volgende zoeken eveneens het woord 'boat'. Op deze manier zoekt u ook naar woorden waarvan u de exacte spelling even kwijt bent. Was het nou elektronica, elektronika of electronica? Tik in het zoekveld - wederom na inschakelen van de jokertekens - simpelweg ele?troni?a en alle mogelijke varianten (wat c en k betreft) van het woord elektronica worden gevonden.

Stap 2

[afbeelding0]Woorden vervangen is ook bij gebruik van jokertekens mogelijk. Stel dat u voor een bepaald bedrijf in een brief de 'hippe' variant van het woord elektronica moet gebruiken, dus de -foutieve - dubbele k-variant. Aan de brieftekst is door verschillende personen gewerkt en dientengevolge is het een chaos geworden met zo ongeveer elke variant van het woord. Klik dan in het veld Bewerken op Vervangen. In het daarop geopende venster klikt u allereerst -indien nodig - weer op de knop Meer en schakelt u de optie Jokertekens gebruiken in. Typ in het veld achter zoeken naar het woord ele?troni?a en in het veld achter Vervangen de variant in de gewenste spelling, elektronika. Klik dan op de knop Alles vervangen en het woord wordt vervolgens in het hele document volautomatisch in de gewenste vorm gespeld. Bijna overal, overigens, want de jokerzoeker is en blijft hoofdlettergevoelig. Het woord Elektronica zal dus niet vervangen worden, daarvoor moet u nogmaals een vervangactie starten, deze keer met als bronwoord Ele?troni?a.

Stap 3

[afbeelding0]U kunt met jokertekens ook zoeken naar het begin of eind van een woord. In combinatie met 'vervangen' kan dat soms heel praktisch zijn. Stel u hebt een lang epistel geschreven met daarin wat weekdagen. In de loop van de maand is de voor een bepaalde actie geplande dag nogal eens veranderd. Maandag, woensdag, vrijdag, enzovoorts. Uiteindelijk is een gebeurtenis dan toch maar op zaterdag gepland. Inmiddels zijn in de tekst echter willekeurig ook alle andere dagen van de week genoemd. Het zou handig zijn om dan alle woorden die eindigen op 'dag' te veranderen in zaterdag . Daarbij loopt u ook het risico het woord 'weekdag' of 'wasdag' te veranderen, maar dat is in dit voorbeeld even niet van belang. Klik in het veld Bewerken op Vervangen. (Het zoeken begint nu trouwens op programmeren te lijken.) Om het laatste deel van een woord te vinden is het jokerteken > beschikbaar. Om dit goed te laten werken zet u het laatste deel van het te zoeken woord tussen haakjes voor dit teken. In dit voorbeeld komt in het veld achter Zoeken naar dus te staan: (dag)>. Tik achter Vervangen door 'zaterdag' en klik weer op Alles vervangen. Alle dagen van de week zijn nu vervangen door zaterdag. U kunt overigens ook op de knop Vervangen klikken en op die manier 'handmatig' alle woorden een voor een doorlopen om fouten als 'wasdag' wordt 'zaterdag' te voorkomen.

Stap 4

[afbeelding0]Zoeken en vervangen kan dus in beide gevallen met jokertekens. Elk voorbeeld in deze workshop waarbij een zoekopdracht gebruikt wordt, kunt u ook simpelweg uitbreiden tot een vervangopdracht. Deze keer maar weer eens wat zoeken, het eerste deel van een woord om precies te zijn. Het jokerteken daarvoor is <. Klik in het menu Bewerken op Zoeken en typ in het veld achter Zoeken naar '<(werk)'. Als u een tekst hebt geopend kunt u vervolgens naar alle daarin voorkomende vervoegingen van het woord 'werken' zoeken. U vindt na (herhaald) klikken op de knop Volgende zoeken bijvoorbeeld 'werk', 'werkt', 'werkend', maar ook 'werkende'.

Stap 5

[afbeelding0]U kunt desgewenst ook zoeken tussen twee leestekens. Zo levert de zoekopdracht - met Jokertekens gebruiken ingeschakeld - v*t onder meer het woord vervangopdracht op. Echter, deze manier van zoeken is niet alleen beperkt tot hele woorden, maar ook zinsdelen. Zo zal bijvoorbeeld ook de zinsnede 'vervangende zoeksymbolen die aangeven dat' gevonden worden, want ook hier zijn de begin- en eindletter een v en een t.

Stap 6

[afbeelding0]Er zijn nog veel meer jokerzoektekens in Word beschikbaar, elk met zijn eigen zoekmethode. Raadpleeg hierover het Word helpbestand (zoek bij de Index op 'jokertekens'), of experimenteer met diverse combinaties en mogelijkheden uit de in deze workshop genoemde voorbeelden. Vooruit we geven u nog een paar handige jokerzoekers. U kunt zoeken naar één van de twee letters in een jokerzoekopdracht. Daarvoor gebruikt u de blokhaakjes. Voorbeeld: Zoeken op [lw]atten vindt zowel het woord 'latten' als 'watten', de zoekopdracht po[oe]s levert u de woorden 'poes' en 'poos'. Mits ze uiteraard voorkomen in de geopende tekst. Alleraardigst is ook de vervangopdracht waarmee u twee woorden van plaats kunt laten wisselen. Gebruikt u bijvoorbeeld in een tekst als naam Janssen Jan (die hebt u gekopieerd en geplakt uit een adressenbestand), dan kunt u alle voorkomende Janssen Jan's omzetten in het gangbaarder Jan Janssen. Daarvoor klikt u allereerst in het menu Bewerken op Vervangen. Tik dan in het veld achter Zoeken naar de voor- en achternaam, beide apart tussen haakjes. Let ook vooral op het juiste gebruik van de hoofdletters en de spatie tussen beide zoektermen! Dus: '(Janssen) (Jan)'. Op de regel achter Vervangen door komt de wat cryptische opdracht '\2 \1' (let op de spatie), ten teken dat als een Janssen Jan wordt gevonden, eerst het tweede deel (Jan) van de naam moet komen en daarna het eerste deel (Jan). Na een klik op Alles vervangen worden alle combinaties in het zoekveld razendsnel omgedraaid. Bedenk tot slot dat u bij de meeste toepassingen van jokertekens, uw jokers kunt combineren. Bent u een echte teksttijger, dan kunt u in uitgebreide documenten ingewikkelde zoek- en vooral vervangopdrachten vrij eenvoudig automatiseren.