Installeer uw eigen ftp-server

Veilig bestanden delen met alleen de mensen die u kent. Het kan wanneer u van uw pc een ftp-server maakt. Een aparte pc hebt u er niet voor nodig. In deze workshop leggen we u uit hoe u met FileZilla Server anderen toegang geeft tot uw bestanden en mappen, zodat vrienden en familieleden gemakkelijk bij u de vakantiefoto's kunnen up- en downloaden.

Filezilla Server

[afbeelding0]U vindt FileZilla Server op filezilla-project.org. Kies op de openingspagina de grote knop Download FileZilla Server en op de vervolgpagina de laatste versie voor Windows, momenteel 0.9.23. Deze is geschikt voor Windows 2000, XP en Vista. Open het installatiebestand, nadat u dit lokaal hebt opgeslagen, om met de installatie te beginnen. We kiezen voor een standaardinstallatie, waarbij ook de Administration interface wordt geïnstalleerd. Hiermee kunnen we straks verdere aanpassingen doen en de gebruikers aanmaken die toegang krijgen tot onze ftp-server. Bij de keuze Startup Settings hebt u de mogelijkheid om FileZilla Server als zogenoemde service te installeren. Het grote voordeel van het starten als service is dat deze in Windows draait onder een speciaal gebruikersaccount, waardoor het niet uitmaakt wie er op dat moment op de computer is ingelogd (afbeelding1). Laat het vinkje staan bij Start Server after Setup completes, en klik op Next.

FileZilla Server configureren

[afbeelding0]Na het afronden van de installatie opent FileZilla Server gelijk het inlogscherm voor de Administration Interface. U ziet hier het ip-adres waar uw computer lokaal op 'luistert' (de zogeheten localhost) en de voorgedefinieerde poort. We hebben nog geen wachtwoord ingesteld, dus laat het vakje voor het Administrator password nog even leeg. Zet eventueel een vinkje bij Always connect to this server en klik op OK. In het venster van FileZilla Server kunnen we nu de benodigde verdere configuratie doen. We passen eerst de algemene instellingen aan en maken pas daarna de gebruikersgroepen en -accounts aan. Kies Edit, Settings om het instellingenscherm te openen of klik op het tandwielpictogram in de werkbalk (afbeelding 2). We stellen eerst in op welke internetpoort de ftp-server moet luisteren naar inkomend verkeer. De standaardpoort - 21 - is al vermeld, dus die keuze laten we verder ongemoeid. Onthoud dit poortnummer wel, want u hebt het nodig als u de firewall instelt. Bij General Settings, Welcome kunt u een leuke boodschap kwijt, zoals 'Welkom op de ftp-server van de familie Janssen'. Klik nu aan de linkerkant op Admin Interface settings, zet een vinkje bij Change admin password en vul een wachtwoord in.

Wilt u op de hoogte blijven van wat er allemaal op de ftp-server gebeurt? Kies dan aan de linkerkant Logging en plaats een vinkje bij Enable logging to file. U kunt hier ook aangeven wat de maximale bestandsgrootte van het logbestand moet zijn (Limit log file size to) en of er dagelijks een apart logbestand moet worden aangemaakt (Use a different logfile each day) (afbeelding 3). FileZilla Server is standaard ingesteld op onbeperkte snelheid voor alle gebruikers. Dat is prettig voor de mensendie gebruikmaken van uw ftp-server, maar minder fijn voor u en uw gezinsleden. Via de optie Speed Limits kunt u daarom instellen welke regels er moeten gelden voor down- en upload. Kies voor een vaste snelheid voor iedereen (Constant speed limit) of bepaal met de geavanceerde regels (via de knop Add) op welke tijden en dagen er van die regels kan worden afgeweken. Een tip: vermeld deze regels ook gelijk in uw  welkomstboodschap (zie hierboven). We laten de rest van de instellingen op de standaard ingestelde opties staan en gaan onze eerste gebruikersgroep en gebruiker aanmaken.

Wie krijgt toegang?

[afbeelding0]Door de juiste gebruikersgroepen in te stellen bepaalt u wie toegang krijgt tot welke bestandsmap en welke leesen schrijfrechten van toepassing zijn. We stellen hiervoor eerst de groepen in, waarbij u eerst de globale rechten bepaalt die gelden voor die specifieke groepen, en pas daarna de gebruikers. In de meeste gevallen zult u namelijk willen dat deze de groepsrechten overerven. We maken eerst een map aan op de computer, die gaat dienen als onze hoofdmap. Noem deze map ftp-root. In deze map komen de ftp-gebruikers terecht als ze inloggen op de server. Waar u de map aanmaakt is niet zo belangrijk, want in principe komen hier geen bestanden in te staan. Kies Edit, Groups en klik op de knop Add om de eerste groep aan te maken. Voor ons voorbeeld maken we een groep Familie aan (afbeelding 4). Kies nu aan de linkerkant Shared Folders. Klik op Add om onze hoofdmap toe te voegen. Blader naar de zojuist aangemaakte map ftp-root en bevestig met OK. De map krijgt de letter H om aan te geven dat dit de Home dir is. Voeg nu de andere mappen toe waarvan u wilt dat de groep Familie hier toegang toe moet krijgen, bijvoorbeeld de map Afbeeldingen, de map Video's, enzovoorts. Ook nu geldt weer: waar de mappen staan maakt niet uit; dit mag ook op een andere partitie zijn of zelfs een netwerkmap. Voor elke zojuist aangemaakte map moeten we nu een alias instellen. Dit alias is de naam die de gebruikers in hun ftp-programma te zien krijgen. Klik met de rechtermuisknop op de map C:\Users\\Afbeeldingen en kies de optie Edit aliases. Tik vervolgens in het tekstvak /Foto's. De schuine streep (slash) is belangrijk. Herhaal dit voor elke map (afbeelding 5).

Lees- en schrijfrechten instellen

[afbeelding0]Sluit het scherm Groups nog niet af. We gaan gelijk per map de juiste lees- en schijfrechten instellen (ofwel: wie mag alleen bestanden downloaden/lezen en wie mag er ook bestanden uploaden?). Selecteer eerst de hoofdmap ftp-root. Iets rechts daarvan ziet u een aantal aankruisvakjes, onderverdeeld in Files (bestanden) en Directories (mappen). Deze bepalen welke rechten de groepsgebruikers hebben op de geselecteerde map en de onderliggende bestanden, zie de tabel voor uitleg. Stel de juiste rechten in voor de door u toegevoegde mappen. Als u ook wilt dat de groepsgebruikers kunnen uploaden, vergeet dan niet de rechten Write, eventueel Append (zodat ftp-gebruikers een afgebroken upload kunnen voltooien) en Create (voor mappen) aan te vinken! U kunt ervoor kiezen om een aparte hoofdmap Uploads toe te voegen. Verlaat het venster Groups door op OK te klikken. Alle mappen, rechten en opties zijn nu ingesteld.

Gebruikersaccount aanmaken

[afbeelding0]U kunt uw buurman, vriend of familielid niet laten inloggen met een groepsaccount, dus we moeten individuele gebruikers aanmaken. Kies Edit, Users of klik op het enkele gezichtje in de werkbalk. Klik weer op Add om  een gebruiker toe te voegen en maak deze lid van de eerder aangemaakte groep Familie. We hoeven alleen gebruikersnaam en wachtwoord in te stellen, omdat we de mappen en bijbehorende rechten al op groepsniveau hebben geregeld. Wilt u de individuele gebruikers ook een eigen map geven, dan kunt u dit bij Shared Folders in dit scherm verder instellen. Bevestig voor nu met OK (afbeelding 6).

Testen

[afbeelding0]Uw ftp-server is nu helemaal ingericht voor de eerste gebruiker(s). Vergeet niet om poort 21 nog open te zetten in uw firewall (en eventueel de breedbandrouter) en vraag uw buurman, vriend of familielid om met zijn of haar ftp-programma de toegang tot de server te testen. Veel ftp-plezier!