Zelf bijdragen aan Wikipedia
Online encyclopedie Wikipedia is het werk van vele vrijwilligers die hun kennis beschikbaar stellen. Ook u kunt bijdragen. Wij vertellen u hoe.
Online encyclopedie Wikipedia is het werk van vele vrijwilligers die hun kennis beschikbaar stellen. Ook u kunt bijdragen. Wij vertellen u hoe.
Stap 1
Registratie is meestal niet verplicht om artikelen in Wikipedia te kunnen aanpassen. Uiteraard wordt wel bijgehouden wie welke wijziging aanbrengt en dat gebeurt voor niet-geregistreerden op basis van hun ip-adres. Voor heel wat mensen is dat een vast adres en dus is daarmee uw computer traceerbaar. Wijzigt u artikelen als geregistreerd gebruiker, dan verschijnt alleen uw gebruikersnaam en dus hebt u zo meer privacy. Ook hebt u als geregistreerd gebruiker iets meer mogelijkheden. Surf daarom naar nl.wikipedia.org/wiki/Speciaal:Aanmelden/signup en vul de daar gevraagde gegevens in om u te registreren. U ontvangt vervolgens een email ter bevestiging. Open deze en klik op de link die er in staat. Nu u eenmaal bent geregistreerd, kunt u op uw persoonlijke pagina allerlei voorkeuren instellen - iets wat ongeregistreerden niet kunnen. Laat deze mogelijkheid voor wat ze is. Klik in plaats daarvan op uw gebruikersnaam. U komt nu op een pagina waar u een artikel over uzelf kunt maken (met informatie over interesses, enzovoort). Wanneer u aan het eind van deze workshop mocht besluiten om regelmatig te gaan bijdragen aan Wikipedia, is dit een handige functie. Lezers van een door u bewerkte tekst kunnen dan via dat artikel iets meer over u te weten komen, zoals uw expertise of achtergrond. Laat ook deze pagina even voor wat ze is; kennis over hoe u pagina's moet maken of aanpassen is noodzakelijk.
Stap 2
Om die kennis te verwerven en om zonder gevaar te kunnen experimenteren, gaat u naar de Zandbak. Deze vindt u op nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Zandbak. Elke Wikipedia-pagina die u zelf kunt aanpassen heeft een tabblad Bewerken en zo ook deze experimenteerpagina. Wanneer u klikt op Bewerken, komt u dan ook in de tekstverwerker van Wikipedia. Hier kunt u de bestaande tekst aanpassen, hyperlinks plaatsen naar andere Wikipedia-artikelen of externe pagina’s, bestanden, formules of tabellen invoeren, enzovoort. Laat uw muispijl boven de verschillende pictogrammen zweven om de betekenis te zien en breng wat wijzigingen aan in de voorbeeldtekst in het tekstverwerkersvenster. Om te zien welke wijzigingen u in een pagina hebt aangebracht, klikt u op Wijzigingen Bekijken. U krijgt dan in twee kolommen de originele tekst en de gewijzigde tekst te zien. Met een klik op Toon bewerking ter controle kunt u zien hoe de pagina er opgemaakt uit zal zien. Bent u tevreden, dan kunt u de gewijzigde pagina opslaan. U dient dan eerst bij Samenvatting kort aan te even wat de wijziging inhoudt. Met een klik op Pagina Opslaan wordt de wijziging defi nitief. De betekenis van de invulvakjes bespreken we verderop.
Stap 3
Hoogste tijd om de zandbak te verlaten en eens een echt artikel aan te passen. Geen nood; als er iets mis gaat kent Wikipedia allerlei beveiligingen zodat snel de juiste versie van een artikel weer online staat. Alhoewel het aanpassen van een onderwerp over jezelf niet wenselijk is, werpen we toch een blik op het artikel over Computer Idee (let op: als u dit doet zal het artikel er anders uitzien dan op het moment dat we dit schrijven). Op nl.wikipedia.org/wiki/Computer_idee is te lezen 'Computer idee is een tweewekelijks tijdschrift ...'. Wij hebben aanvullende informatie en dus klikken we op Bewerken. In het tekstverwerkersvenster voegen we achter '[ [tijdschrift] ]' (een interne hyperlink van Wikipedia) de volgende tekst toe: 'dat sinds 1998 verschijnt en'. Vervolgens klikken we op Toon bewerking ter controle.
Stap 4
De wijziging ziet er goed uit en dus willen we haar definitief maken. We scrollen omlaag en vullen bij samenvatting in 'Jaartal oprichting toegevoegd'. Als we alleen taalfouten hadden gecorrigeerd dan hadden we een vinkje mogen zetten bij Dit is een kleine wijziging maar - hoe klein ze ook lijkt - wij hebben daadwerkelijk informatie toegevoegd en dat heet in Wikipedia geen kleine wijziging. We zetten wel een vinkje bij Deze pagina volgen. Weliswaar is niemand eigenaar van een artikel, maar toch voelt het trefwoord Computer Idee nu een beetje 'van ons' en dus willen we graag weten wat er in de toekomst nog aan veranderd wordt. Via dit vinkje zal Wikipedia ons daarvan op de hoogte gaan houden. We maken nu onze eerste Wikipedia-wijziging definitief met een klik op Pagina Opslaan. We hebben encyclopedische kennis toegevoegd! vervolgens wordt het gewijzigde artikel getoond. Dat ziet er goed uit. Met een klik op het tabblad Geschiedenis is te zien dat onze wijziging de meest recente is. Wanneer u dit leest is dat misschien niet meer zo, maar dan kunt u altijd versie '2 feb 2009 15:35' aanklikken om hem te zien.
Stap 5
Met ruim 500.000 trefwoorden zou u denken dat zo'n beetje elk onderwerp wel (uitgebreid) aan bod komt, maar dat valt wel mee. Zeker als het om wetenschappelijke onderwerpen gaat valt er nog veel feitenkennis toe te voegen. Neem bijvoorbeeld het vak scheikundewaarin wel het trefwoord 'chloordioxide' voorkomt maar geen andere verbindingen van chloor en zuurstof. Omdat veel feitelijke gegevens over stoffen niet veranderen, kunnen we deze best uit een oud scheikundeboek overnemen (wetenschappelijke feiten zijn sowieso vaak rechtenvrij, dit in tegenstelling tot andere onderwerpen. Om claims tegen te gaan, vraagt Wikipedia altijd om geen auteursrecht te schenden).
Stap 6
Zo uitgebreid als chloordioxide wordt ons artikel niet, maar we kunnen wel even kijken naar de structuur. Dat doen we door weer op Bewerken te klikken. Het artikel begint met een opsomming van de afbeeldingen en de tabel aan de rechterzijde. Wij beperken ons tot tekst en scrollen daarom naar beneden tot aan de drie aanhalingstekens en het woord Chloordioxide. Hier blijkt hoe het begin van zo'n type artikel er uit kan zien. We typen nu in het zoekvak aan de linkerzijde 'chloormonoxide'. Wikipedia vindt geen resultaten en dus kunnen we het trefwoord aanmaken door op het rode woord te klikken. We kunnen nu in het tekstvak onze informatie invoeren. Met de tekst zelf zullen we u niet lastigvallen (die kunt u nalezen via de geschiedenis van nl.wikipedia.org/wiki/Chloormonoxide op 2 feb 2009, 16:54). Wel wijzen we nogmaals op de pictogrammen (zie stap 2) waarmee u tekst kunt opmaken en links kunt aangeven. Bent u eenmaal bedreven in het toevoegen en wijzigen van tekstjes, dan kunt u zich gaan storten op tabellen, afbeeldingen en andere media en misschien blijkt dan dat er een heuse encyclopedist in u schuilt!
Deze workshop komt uit Computer Idee 09, jaargang 2009.