Knallende foto's! Vuurwerk fotografeert u zo!
Het is weer bijna 31 december en dat betekent: vuurwerk! Prachtig natuurlijk om te fotograferen, maar het resultaat wil nog weleens tegenvallen. Met onderstaande tips is dat verleden tijd en maakt u met Oud en Nieuw voortaan spetterende foto’s.
Vuurwerk fotografeert u zodra het donker is. Dat klinkt misschien als een open deur, maar camera’s zijn vooral bedoeld om overdag foto’s te maken en komen er niet altijd uit als het donker is. Daarom zult u het toestel soms een handje moeten helpen. Overdag is er veel licht en is een foto in een fractie van een seconde gemaakt.’s Avonds is er weinig licht en zal een camera langer de tijd nemen – gewoon omdat het dan lang(er) duurt voordat er voldoende licht voor een foto is verzameld.
Straatvuurwerk vastleggen De eerste stap bij het fotograferen van vuurwerk is het uitschakelen van de flitser. Siervuurwerk is gekleurd licht, dus hoe harder u flitst, hoe minder ervan te zien is. Afhankelijk van het gebruikte toestel kan uitschakelen met een knopje of een instelling in het cameramenu. Fotografeert u siervuurwerk dat van uzelf, uw huisgenoten of de buren is, dan staat u er meestal dichtbij en kunnen de lichteffecten bijzonder fel zijn. Daarom kunt u beginnen met een foto maken net zoals u dat overdag gewend bent te doen. Wel is het belangrijk dat u tijdens het fotograferen het toestel heel stil houdt. Het vuurwerk kan fel aan onze ogen zijn omdat de omgeving zo donker is, maar een camera heeft nog steeds meer tijd nodig dan overdag. Beweegt of trilt de camera, dan krijgt u een onscherpe en dus mislukte opname.
Trillingsvrije foto’s
Bij lange belichtingen is een statief onmisbaar om scherpe foto’s te maken. Helaas trilt het toestel ook zodra u de ontspanknop indrukt om de opname te starten. Het helpt als u hier een afstandsbediening voor gebruikt, dan hoeft u het toestel niet aan te raken. Met name voor spiegelreflexen zijn die altijd wel los te koop. U kunt ook het aftelmechanisme van uw toestel gebruiken (de zelftimer).
Voorkom overbelichting
Het probleem met siervuurwerk is dat de lichtintensiteit snel en sterk kan wisselen. Daarom is het moeilijk om te voorspellen welke camera-instellingen de beste zijn. Vanwege dit onvoorspelbare gedrag is het slim om veel foto’s te maken. Later zoekt u dan de mooiste exemplaren uit en de minder mooie en mislukte gooit u gewoon weg. Omdat het avond is, wil de camera langer belichten om het op de foto lichter te laten lijken. Ziet u tijdens het fotograferen op het schermpje van de camera dat het vuurwerk iedere keer in een grote witte vlek verandert, of dat de omgeving onnatuurlijk licht wordt? Dan is de foto overbelicht en moet de belichtingstijd korter.
Dit kan op nagenoeg elk toestel door belichtingscompensatie te gebruiken. Dat is een knop of menu-instelling waar een plus/minteken bij staat. Stel een belichtingscompensatie in van bijvoorbeeld -1 of -2. De kans is groot dat het vuurwerk nu ineens wél goed op de foto komt. Nogmaals, de lichtintensiteit kan sterk variëren, dus 100% raakkans hebt u niet. In principe zit u echter goed als het vuurwerk zijn kleur behoudt. We gaan er dan wel vanuit dat u niet net een witte fontein hebt aangestoken ;-).
Vuurpijlen en vuurwerkshows
Behalve dat u uw eigen siervuurwerk en dat van uw naaste buren fotografeert, wilt u misschien ook wel het spektakel in de lucht vastleggen. Op een hoog punt met voldoende uitzicht zijn tijdens de jaarwisseling de prachtigste vuurpijlen te zien. Ook nu schakelt u de flitser uit, maar verder gaat u heel anders te werk dan daarnet. Allereerst zult u een statief moeten gebruiken. Vuurwerk op afstand líjkt heel fel, maar de camera heeft veel tijd nodig om het goed vast te leggen. Geen probleem, want ook een vuurpijl heeft tijd nodig om te klimmen en te exploderen. De camera mag – mits stevig op een statief gemonteerd – daarom gerust zo’n twee tot tien seconden bezig zijn om de foto te maken. Hebt u geen statief, dan kan een tafel, muurtje, doos, of stapel boeken uitkomst bieden.
Vuurwerkstand en nachtstand
Gebruikt u een compactcamera of de camera in uw telefoon? Dan kan er een speciale vuurwerkstand op het toestel zitten. Erg handig, want dan hoeft u zich niet om allerlei camera-instellingen druk te maken. Het toestel weet dankzij deze stand dat het donker is en zal lang genoeg belichten om het vuurwerk vast te leggen. Hoe lang? Dat is toestelafhankelijk, dus probeer het gewoon uit. Stel dat uw camera telkens twee seconden belicht, probeer dan steeds af te drukken vlak voordat de explosie van een vuurpijl plaatsvindt. Anders ziet u namelijk alleen het lichtspoor van de nog klimmende lichtkogel. Heeft uw toestel geen vuurwerkstand, dan is er meestal wel een nachtstand. Die geeft vergelijkbare resultaten.
Vuurwerk filmen
Met elk apparaat waarmee u een foto kunt maken, kan tegenwoordig bijna altijd ook gefilmd worden. Vaak zelfs in full hd en met stereogeluid. Probeer daarom ook eens om vuurwerk te filmen! Film staat voor bewegend beeld, oftewel tientallen beeldjes die per seconde worden vastgelegd. Hierdoor is er weinig speelruimte om zelf met de belichting te spelen. Het beste kunt u gewoon beginnen met filmen en kijken hoe het gaat. Als uw camera die mogelijkheid biedt, gebruikt u vervolgens belichtingscompensatie om het vuurwerk goed vast te leggen. Met een bewerkingsprogramma kunt u eventueel achteraf de meeste spectaculaire beeldjes uit de film knippen om deze om te zetten in vuurwerkfoto’s.
Zelf instellen
Zelfs op spiegelreflexcamera’s zitten steeds vaker allerlei voorgeprogrammeerde standen. Daar kan zo’n speciale vuurwerk- of nachtstand tussenzitten. Zo niet, dan zult u moeten uitwijken naar een algemene camerastand en zelf een riedeltje aanpassingen doen om het vuurwerk vast te leggen. Het makkelijkst is dan de M-stand. Hierin stelt u een sluitertijd tussen de twee en grofweg tien seconden in. Hoe lang precies hangt van veel factoren af en is niet zomaar te zeggen. Kijk op het scherm hoe uw foto eruit ziet en belicht korter of langer tot het vuurwerk er duidelijk opstaat en de achtergrond (met name de lucht) donker blijft. Stel een diafragmawaarde van ongeveer f/8 in. De iso-waarde (lichtgevoeligheid) zet u zo laag mogelijk: meestal is dat 100 of 200. Scherpstellen is in het donker erg lastig.
Probeer het met een object zoals een gebouw dat zich op ongeveer dezelfde afstand als het vuurwerk bevindt, of stel razendsnel scherp op een explosie en schakel daarna de automatisch scherpstelling uit.