Wees Google te slim af!

's Werelds meest populaire zoekmachine laat u vaak niet meteen vinden wat u zoekt – want advertenties en extra pagina’s leveren Google kliks (lees: geld) op. Met onze tips omzeilt u al die overbodige hindernissen en gaat u recht op uw doel af!

© CIDimport

Google is de onbetwiste leider op zoekgebied, maar de tijd dat de zoekmachine gezien werd als het sympathieke alternatief voor de gevestigde orde (Yahoo, Excite, Hotbot, Lycos, etc.) ligt inmiddels wel achter ons. Vanaf 2000 begon Google zelf met het verkopen van advertenties, in eerste instantie nog netjes los van de zoekresultaten. In de jaren daarop zijn natuurlijke zoekresultaten en gesponsorde links steeds dichter bij elkaar gekomen en inmiddels met elkaar verweven.

Dat heeft ervoor gezorgd dat bij vrijwel alle websites de nadruk is komen te liggen op het optimaliseren en zoekmachinevriendelijk maken van de inhoud. Geen wonder dat de sites met heel veel vaak kwalitatief laagwaardige content rond één of meerdere specifieke onderwerpen als paddenstoelen uit de grond schoten. Deze zogeheten 'specialisten' stegen ten koste van collega's die misschien wel waardevolle informatie boden, maar technisch gezien hun zaakjes minder goed op de rit hadden.

Het zoekalgoritme dat Google gebruikt is daarnaast de afgelopen jaren meerdere malen aangepast. Terecht of onterecht: sommige sites zijn hierdoor gestegen en andere gezakt. Voor 'nieuwkomers' is in ieder geval minder gemakkelijk geworden om hoger te eindigen.

Zoeken = geld verdienen

Deze veranderingen en toename van de commercie kunnen Google eigenlijk niet kwalijk worden genomen. We hebben hier te maken met één van de grootste beursgenoteerde ondernemingen ter wereld en de schoorsteen moet gewoon roken. Door het ontbreken van serieuze concurrentie kan men zich wel afvragen of Google erbij gebaat is dat u bij het zoeken via zijn zoekmachine snel terecht komt op de beste bestemming. Als u meer 'kliks' maakt en meer pagina's bezoekt voordat u bent waar u wilt zijn, genereert dit direct meer inkomsten voor Google. Google voegt immers aan een (groot) deel van de tussenliggende pagina's commerciële boodschappen toe waarvoor adverteerders per impressie of muisklik een vergoeding betalen.

Hoe u dan wél sneller kunt vinden wat u zoekt? Door Google kritische vragen te stellen, zoekresultaten te filteren of alternatieve wegen te bewandelen. Met deze tips kunt u Google te slim af zijn en komt u in veel gevallen eerder op uw zoekbestemming aan.

De toenemende invloed van Google+

Omdat mensen meer en meer tijd aan besteden aan sociale netwerken, gebruiken ze ze ook steeds vaker in te discussiëren of om meer te weten te komen over producten en diensten. In tegenstelling tot Facebook is Google+ – het sociale component van Google – nog lang niet zo succesvol, maar daar wil Google snel verandering in brengen met een nieuwe dienst: 'Search plus your World'. In het kort komt het erop neer dat wanneer het antwoord op uw zoekopdracht vaak genoemd wordt in het Google+ netwerk, deze automatisch zal stijgen in de Google zoekresultaten. Dit uiteraard ten koste van resultaten op Twitter, Facebook en andere sociale netwerken.

Het doet denken aan ‘Wij van WC-eend adviseren WC-eend’, en is opnieuw een aanpassing waarmee zoekresultaten verder worden gekleurd en waar ook de zoekmachinespecialisten bovenop zullen duiken. Iets om in het achterhoofd te houden wanneer u Google gebruikt en zeker een aansporing om uw zoekkennis bij te spijkeren.

Kijk verder dan uw neus lang is

Een groep Oostenrijkse wetenschappers ontdekte dat veel mensen de Google zoekmachine zien als een afspiegeling van de realiteit. Hierdoor ontstaat de neiging om alleen de zoekresultaten die op de eerste paar pagina’s worden vermeld als belangrijk aan te merken. Alles wat daarna komt, wordt gezien als minder relevant.

Dit is een logische redenering maar zorgt er wel voor dat mensen die gebruik maken van Google en andere zoekmachines maar een klein gedeelte van de wereld te zien krijgen – omdat ze vooral op sites terecht komen die door de zoekmachine zélf als belangrijk worden aangemerkt.

Vergelijk het met een dagje winkelen: in de grote winkelstraten kunt u waarschijnlijk alles vinden wat u nodig hebt, maar juist als u wat extra moeite doet vindt u in de achterafstraatjes en steegjes de echte pareltjes. Ons advies luidt dan ook om niet blind te vertrouwen op de aanbevelingen van uw zoekmachine, maar zeker de resultaten te bekijken die niet meteen als eerste komen bovendrijven. Ze zijn vaak relevanter dan u misschien denkt.

5 Handige browser-zoekhulpjes

Voor uw browser zijn er allerlei addons die het zoeken vereenvoudigen. Kijk eens naar de volgende:

Google Ordered Lists (Firefox / Chrome

Nummert de zoekresultaten. Handig voor zoekmachinespecialisten die geïnteresseerd zijn in hoe goed sites scoren, maar ook voor gebruikers om te ontdekken hoe de kwaliteit is van een site die op bijvoorbeeld plek 150 in de zoekresultaten staat.

OptimizeGoogle (Firefox)

Een zeer uitgebreide addon waarmee de Google zoekresultaten kunnen worden aangepast en gefilterd. Verwijdert ook advertenties.

Searchbastard (Firefox)

Een geavanceerde addon die net als Boounce een zoekbalk aan uw browser toevoegt waaronder u zelf allerlei zoekmachines kunt plaatsen. Zoekt desnoods tegelijkertijd op meerdere plekken en filtert resultaten.

+Like (Chrome)

Voegt aan de zoekresultaten een Facebook 'vind ik leuk' knop toe en laat zien hoeveel Facebookgebruikers en wie van uw Facebookvrienden de achterliggende site leuk vinden.

Google Quick Scroll (Chrome)

Zorgt ervoor dat - indien mogelijk - bij het doorklikken naar een zoekresultaat op de achterliggende pagina direct kan worden gescrold naar de tekst waar de zoekterm in staat.

Filter verouderde informatie weg

Stel u zoekt informatie over de nieuwste Ford Fiesta. Simpelweg de term "Ford Fiesta" intikken bij Google geeft heel veel – circa 3,7 miljoen – zoekresultaten. De reden? Ford maakt al meer dan dertig jaar een model met deze aanduiding. Als u echt alleen informatie wilt over het laatste model, is het handig om aan de linkerkant van de resultaten een beperking in te stellen, bijvoorbeeld door alleen resultaten te tonen die verwijzen naar artikelen die het 'Afgelopen jaar' zijn gepubliceerd. Dat brengt het aantal resultaten in één keer terug naar zo'n 900.000 met bovenaan diverse testen van de nieuwste modellen.

De truc met het beperken van zoekresultaten werkt heel goed als over de jaren heel veel informatie is gepubliceerd over één bepaald onderwerp en u alleen de laatste ontwikkelingen wilt weten. Het is een goede manier om sites die al jaren hoog scoren in de zoekresultaten maar de laatste tijd weinig te melden hebben, genadeloos weg te filteren.

Schakel Instant Search uit

Sinds ongeveer een jaar de is de Google zoekmachine voorzien van Instant Search. Dit zorgt ervoor dat wanneer u in het zoekvak begint te typen er vanzelf termen verschijnen waarnaar u mogelijk op zoek bent. Tegelijkertijd worden zoekresultaten 'live' veranderd. Handig, maar er is ook een keerzijde: het zijn namelijk vooral de meest voor de hand liggende woorden die verschijnen en Google zegt bovendien zelf dat "er geen automatische resultaten worden weergegeven voor zoekopdrachten die mogelijk ongepast zijn". Daardoor kan het lijken dat er voor bepaalde woordcombinaties geen zoekresultaten beschikbaar zijn waardoor Instant Search u - bewust of onbewust - een bepaalde richting in duwt.

Dankzij Instant Search zorgt het intypen van 'vakantie s' al direct voor een overzicht van vakantiemogelijkheden in Spanje met als eventuele alternatieven Schotland en Sicilië. Jammer voor blijkbaar 'minder relevante' bestemmingen als Slovenië, Sint Maarten, Slowakije, Suriname en Sri Lanka.

Er zijn twee manieren om dit te omzeilen. Allereerst kunt u gebruik maken van de optie Geavanceerd zoeken (zie kader) Daarnaast is het mogelijk om Instant Search via Opties, Zoekinstellingen permanent uit te schakelen. U zult zien dat u dan anders gaat zoeken

Houd rekening met censuur

Het is algemeen bekend dat Google onder druk van de overheid in China ‘noodgedwongen’ de zoekresultaten aanpast. Het is echter wat naïef om te denken dat Google in de westerse wereld niet censureert. In de Verenigde Staten werden sites die zich kritisch uitlieten over Scientology minder makkelijk vindbaar gemaakt en uit onderzoek bleek dat in Duitsland en Frankrijk – waarschijnlijk onder druk van de overheid - zo'n 100 radicale en extreem rechtse sites uit de zoekindex waren verdwenen. Ook is het mogelijk dat sites vanwege bijvoorbeeld inbreuk op auteursrechten van de aardbodem lijken te verdwijnen. Zoek bij Google naar "nextpimp.com" en u zult geen resultaten zien die u met één klik brengen naar deze site. Wel naar sites die doorlinken naar nextpimp.com; een plek op internet waar rechten van artiesten in het verleden met een grote korrel zout werden genomen.

Ook in Nederland hebben we met een vorm van censuur te maken. Type bijvoorbeeld maar eens populaire woorden als 'bittorrent', 'torrent', 'utorrent' of 'rapidshare' en het slimme Instant Search laat het spontaan afweten, totdat u pas echt alle letters hebt ingegeven. We zijn benieuwd of Brein thepiratebay.org niet alleen wil laten blokkeren, maar straks ook uit de zoekindex wil laten verdwijnen.

En wist u dat Google bij het zoeken naar afbeeldingen en plaatjes extreme afbeeldingen niet toont? Reden hiervoor is dat Google SafeSearch-filter standaard staat ingesteld op 'gematigd' (zie Opties, Zoekinstellingen).

Hoogstwaarschijnlijk zit u helemaal niet te wachten op meer extreme, illegale sites of meer naakt in de zoekresultaten, maar het is wel goed om te weten dat u momenteel niet een volledige afspiegeling van de werkelijkheid voorgeschoteld krijgt.

Laat zoekresultaten verdwijnen

Hebt u ook zo hekel aan sites die meerdere malen in de zoekresultaten voorkomen, terwijl u weet dat u daar zeker niet moet zijn? Vaak gebruiken ze een trucje door automatisch content te generen aan de hand van veelgebruikte zoektermen. Voorbeeld: u zoekt naar "review Samsung Galaxy S2" maar als u doorklikt komt u op een site waarop alleen staat: "wees de eerste om een review te schrijven over de Samsung Galaxy S2".

U kunt deze plaaggeesten laten verdwijnen door achter uw zoekterm '-site:DOMEINNAAM' te zetten. Bijvoorbeeld. 'wasmachine -site:kieskeurig.nl -site:wasmachine.nl'.

Met de extensie 'Personal Blocklist' voor Chrome kunt u direct irritante sites permament uit de zoekresultaten verwijderen zodat ze ook een volgende keer niet opduiken. Dat doet u door op de link '...blokkeren' te klikken die achter elke site in de zoekresultaten staat.

Zoek over de grens

Standaard is het zo dat Google ingesteld is om in de eerste plaats zoekresultaten weer te geven die Nederlandstalig zijn. Als Google bovendien weet waar u zich bevindt, bestaat de kans dat hier nog eens lokale zoekresultaten aan worden toegevoegd. Maar stel dat u op zoek bent naar informatie die niet specifiek aan Nederland is verbonden en juist ook wilt weten hoe men hier in buitenland over denkt?

Dat doet u al heel eenvoudig door links naast de Google zoekresultaten te kiezen voor 'Vertaalde buitenlandse pagina's' of onderaan te klikken op 'Google.com in English'. Dit laatste kan ook door naar www.google.com/ncr (No Country Redirect) te surfen zodat u wereldwijd kunt zoeken zonder dat u uw Google instellingen hoeft te veranderen. Uiteraard krijgt u dan vooral met veel Engelstalige sites te maken.

Voor Firefox is er de addon 'Search Google Global' waarmee u snel tussen Google in verschillende landen kunt schakelen door met de rechtermuisknop te klikken en uit het menu het gewenste land te kiezen. Wel even eerst Nederland toevoegen.

Geavanceerd zoeken

Zoals u waarschijnlijk weet kunt u met behulp van allerlei commando's, speciale tekens, parameters en zogeheten operatoren uw zoekopdracht helemaal aanscherpen om zo precies die ene speld in de hooiberg op te sporen. Een overzicht van de commando's en wat er mogelijk is, vindt u op: www.searchcommands.com/#google.

Gelukkig is het ook mogelijk om met behulp van een handig invulformulier geavanceerd te zoeken. Ga hiervoor naar google.com/advanced_search.

Zoek het elders

Hoewel we inmiddels aardig Google-verslaafd zijn geworden, zijn er alternatieven. Bing heeft bijvoorbeeld in de Verenigde Staten een aandeel van nog altijd zo'n 30%. Hier is dat minder, maar het is nog steeds een goede, Nederlandstalige zoekmachine met gelukkig minder commerciële boodschappen dan Google.

Daarnaast is nog steeds ruimte voor specialistische of regionale zoekmachines of online naslagwerken en indexen. Wikipedia.org is wel het bekendste voorbeeld maar ook een Startpagina.nl blijft een hit.

Misschien bent u bekend met 'social bookmarking sites', websites waar gebruikers online kunnen aangeven welke sites ze interessant vinden en dit kunnen delen met anderen. De bekendste zijn Digg, Technorati, Del.icio.us, StumbleUpon, Reddit. Het aantal personen dat een bepaalde site aanmerkt zegt iets over de kwaliteit – in ieder geval op een wat natuurlijker manier dan een zoekalgoritme van Google. Jammer dat er eigenlijk geen serieus Nederlandstalig alternatief voor is.

En over zoekalternatieven gesproken: searchenginecolossus.com is niet zozeer een zoekmachine als wel een site die een overzicht geeft van vrijwel alle belangrijke zoekmachines in zo'n 312 landen. Handig, vooral voor wie eens wil zoeken in landen waar Google niet de lakens uitdeelt. Misschien dat u aantal van deze zoekmachines kunt gebruiken in de addon Boounce (Firefox & Chrome) waarmee u dankzij een handige balk in uw browser razendsnel kunt zoeken via verschillende zoekmachines, sociale netwerken en naslagwerken, zonder dat u iedere keer dezelfde zoekopdracht opnieuw moet ingeven. Uiteraard kunt u zelf de lijst met vraagbaken aanpassen en indelen.

Tekst: Art den Boer

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 5, jaargang 2012