Bespaar schijfruimte en mailtijd met betere bestandscompressie

Vergeet zip; rar rulez! Het rar-formaat biedt veel betere compressie en dus een stuk kleinere bestanden. Zodra het woord bestandscompressie valt, wordt in een adem daarmee de naam zip genoemd. Het .zip-formaat is een alleraardigste compressiemethode en Winzip, dat met dezelfde extensie werkt, is ook niet slecht. Sinds Winzip na een bedrijfsovername haar licentiepolitiek heeft veranderd moet u echter ook betalen voor upgrades; het eenmalig betalen is dus geschiedenis. Tijd om eens verder te kijken. Het rar-formaat is zo'n alternatief. Het draait inmiddels al weer heel wat jaren mee en is zéér effectief. U hebt het programma Winrar nodig om een .rar-bestand te maken; met datzelfde Winrar maakt u desgewenst óók zip-bestanden en een aantal andere compressieformaten. Daarnaast kan Winrar vrijwel alle gangbare gecomprimeerde bestanden uitpakken.

Stap 1

[afbeelding0]Winrar is shareware, wat betekent dat u het programma na uitproberen moet betalen. Verschil met Winzip is dat áls u eenmaal voor het programma hebt betaald, u de rest van uw leven alle updates en nieuwe versies geheel kosteloos krijgt. Ga naar Rarlab.com en klik daar op de downloadlink van de meest recente Windows-versie, in ons voorbeeld versie 3.51. U vindt zelfs een Nederlandstalige versie onder het kopje Localized Winrar versions door op de link Dutch te klikken. Het installatiebestand is net ietsje groter dan 1MB (!) in omvang, dus downloaden gaat zelfs met een trage internetverbinding lekker snel.  Dubbelklik op het binnengehaalde bestand om de installatieprocedure te starten. Mocht u een  beveiligingswaarschuwing van Windows te zien krijgen, dan kunt u in dit geval op de knop Uitvoeren klikken.

Stap 2

[afbeelding0]Klik op de knop Installeren, waarna u na een paar seconden een dialoogvenster ziet waarin u ten eerste kunt aangeven welke gecomprimeerde bestandsformaten standaard door Winrar geopend moeten worden. Mocht u nog geen enkel compressieprogramma geïnstalleerd hebben, klik dan op de knop Alles kiezen. Wilt u bepaalde bestandsformaten door andere op uw pc aanwezige compressiesoftware laten behandelen, schakel dan alleen de gewenste formaten en in íeder geval rar in.

Stap 3

[afbeelding0]Voordat u op OK klikt zijn er nog een paar handige dingen die u kunt configureren. Rechts bovenaan in het venster kunt u selectievakjes in- of uitschakelen om een Winrarpictogram op het bureaublad of in het snelstartmenu te plaatsen. Iets lager - onder het kopje Shellintegratie - kunt u selecteren welke items in het contextmenu moeten komen te staan zodra u met uw rechtermuisknop op een willekeurig bestand in (bijvoorbeeld) de Verkenner klikt. Zorg in ieder geval dat altijd de optie Winrar integreren in Windows-shell is ingeschakeld. Door op de knop Shellmenu-items te klikken kunt u aangeven welke opties er precies in het contextmenu zichtbaar moeten zijn. Laat in principe de standaardselectie staan; mocht u later concluderen dat u ook met minder af kunt, dan kunt u overbodige zaken altijd nog uitschakelen.

Stap 4

[afbeelding0]Klik op ok en de installatie van Winrar is alweer achter de rug. U kunt in het laatste installatievenster Winrar meteen starten met de knop Start Winrar, maar klik voor nu eerst op de knop Gereed. De makkelijkste manier om een gecomprimeerd bestand (ook wel archief geheten) te maken is door eerst op de gebruikelijke manier een aantal bestanden te selecteren (bijvoorbeeld in de Verkenner). Klik vervolgens met uw rechtermuisknop op deze selectie, waarna u in het verschenen contextmenu uit een aantal Winrar-opties kunt kiezen. U kunt bijvoorbeeld heel snel een rar-archiefbestand aanmaken met de naam van de map waarin de geselecteerde bestanden zich bevinden, maar een archief na compressie rechtstreeks mailen behoort ook tot de mogelijkheden.

Stap 5

[afbeelding0]Wilt u meer controle over het compressieproces, selecteer dan na rechtsklikken op een of meer bestanden die u wilt comprimeren in het contextmenu de optie Toevoegen aan archief. Op het tabblad algemeen vindt u de meest gebruikte opties. In het veld onder Archiefnaam typt u de naam van het rar-bestand dat u wilt maken. Onder het kopje Archiefformaat kunt u aangeven of u een rarof zip-archief wilt maken, waarbij we het in dit geval bij het veel beter te comprimeren rar-formaat houden. In het keuzemenu onder Compressiemethode kunt u de mate van compressie aangeven. Beschikt u over een redelijk recente pc (vanaf een Pentium 3, zeg maar), ga dan altijd voor de optie Beste. De pc is dan snel genoeg om een rar-archief ook met de hoogste compressie snel aan te maken. Maakt u héél grote archiefbestanden, dan kunt u het rar-bestand automatisch in delen laten opsplitsen  die bijvoorbeeld op een cd, dvd of desnoods de aloude diskette passen.

Stap 6

[afbeelding0]U vindt aan de rechterkant - nog altijd op het tabblad Algemeen - nog een aantal inschakelbare opties. De eerste optie, Bestanden na archivering verwijderen, spreekt voor zich: na het maken van het .rar-bestand worden de originele bestanden meteen gewist. De tweede optie SFX-archief maken is een bijzondere. Hiermee maakt u namelijk geen .rar-bestand, maar een uitvoerbaar .EXE-bestand. Dat bestand kan door iedereen  gestart worden als ware het een doodgewoon programma (wat het in feite ook is). De ontvanger van het archief hoeft dan dus niet over Winrar te beschikken, maar kan door een simpele dubbelklik alle  bestanden uitpakken. Een op deze manier gemaakt archief wordt ook wel een zelfuitpakkend archief genoemd. Meteen een extra reden trouwens om Winrar aan te schaffen, want bij veel concurrerende software dient u voor deze mogelijkheid fors extra te betalen. Schakelt u tot slot de optie Compact archief maken in, dan wordt het resulterende .rar-bestand nóg sterker gecomprimeerd, maar daar staat wel tegenover dat u langer moet wachten tot het archief gemaakt is.

Stap 7

[afbeelding0]Op het tabblad Uitgebreid vindt u nog meer mooie opties. Maakt u een zelf uitpakkend archief, dan kunt u met de knop SFX-opties allerlei zaken instellen. Bijvoorbeeld naar welke map het archief standaard uitgepakt moet worden, maar ook kunt u een pictogram aan het archiefbestand toewijzen en een welkomsttekst weer laten geven. Winrar beschikt verder over de mogelijkheid een archief met een wachtwoord te beveiligen. Deze beveiliging gaat verder dan simpelweg een wachtwoord toewijzen; het hele archief wordt ook zwaar versleuteld. Dat betekent dat u in zo'n beveiligd archief met een gerust hart persoonlijke of gevoelige informatie kunt bewaren, mits u een voldoende sterk wachtwoord kiest (liefst meer dan zeven tekens en in ieder geval bestaande uit cijfers en letters, bij voorkeur ook nog wat rare tekens als +,-, @, & enzovoorts). Klik voor beveiliging op de knop Wachtwoord instellen en type twee keer het gewenste wachtwoord in de daarvoor bestemde velden. Schakelt u daarbij ook de optie Bestandsnamen versleutelen in, dan kan iemand zonder wachtwoord op geen enkele manier achterhalen wat zich in het archiefbestand bevindt.

Stap 8

[afbeelding0]Voor nu zijn we in nog één ander tabblad geïnteresseerd, namelijk Commentaar.Hier kunt u een paar beschrijvende woorden voor het archief intikken, bijvoorbeeld om u te helpen herinneren aan wat dit archiefbestand ook alweer behelsde. Bent u tevreden met alle gemaakte instellingen, dan klikt u op OK. U krijgt dan een venstertje te zien met een tweetal voortgangsindicatoren: eentje voor de compressievoortgang per bestand en eentje voor de totale voortgang. U kunt ook zien hoe lang het ongeveer gaat duren voor het complete archief gemaakt is.

Stap 9

[afbeelding0]Om een eenmaal gemaakt archief weer uit te pakken kunt u uit een aantal mogelijkheden kiezen. Door op een archiefbestand te dubbelklikken in bijvoorbeeld de Verkenner, verschijnt het hoofdvenster van Winrar. U ziet dan de inhoud van het archief (mits het niet beveiligd is zoals beschreven in Stap 7). Door op een bestand in het Winrar-venster te dubbelklikken wordt het in een tijdelijke map uitgepakt,waarna het geopend wordt. Een .doc-bestand wordt dan bijvoorbeeld geopend in Word. Ook kunt u individuele of meerdere bestanden vanuit het venster naar een map of desnoods uw bureaublad slepen.

Stap 10

[afbeelding0]U kunt ook op de knop Uitpakken in klikken. Om één of meerdere bestanden uit te pakken selecteert u deze eerst en klikt u vervolgens op Uitpakken in. Om alle bestanden in één keer uit te pakken klikt u eerst op het mappictogram helemaal bovenaan de lijst met bestanden en klikt u daarna op Uitpakken in. Blader dan naar een map (of maak desnoods een nieuwe aan) waarin u de bestanden wilt uitpakken en klik op OK. Desgewenst kunt u uiteraard ook gebruik maken van de voor zich sprekende opties in het dialoogvenster.

Stap 11

[afbeelding0]Een andere handige optie om een archief uit te pakken is door gebruik te maken van het contextmenu. Klik daarvoor bijvoorbeeld in de Verkenner of Deze computer met uw rechtermuisknop op een .rar-acrhief,  waarna een menu verschijnt met daarin een drietal relevante opties. Door op Bestanden uitpakken te klikken verschijnt hetzelfde dialoogvenster als in de vorige stap. Hier uitpakken plaats alle bestanden in dezelfde map als waarin het .rar-bestand zich ook bevindt. Uitpakken in {BESTANDSNAAM} maakt een nieuwe map aan, waarna alle bestanden uit het archief daarin geplaatst worden.

Stap 12

[afbeelding0]Mocht u aan het handje gehouden willen worden tijdens het maken en uitpakken van archieven, dan dubbelklikt u op het Winrarpictogram op uw bureaublad of klikt u op het bijbehorende pictogram in het menu Start. Klik dan op de knop Wizard in de knoppenbalk van Winrar, waarna u met de drie opties die tot uw  beschikking staan archieven kunt maken, uitpakken of bestanden aan al bestaande archieven kunt toevoegen.

Stap 13

[afbeelding0]Om het risico op beschadiging of zelfs compleet verdwijnen van uw belangrijkste bestanden te voorkomen is het een goed idee dit soort bestanden extra te beveiligen.Dubbelklik in de Verkenner op een archief dat u extra wilt beveiligen en klik vervolgens in het hoofdvenster van Winrar op de knop Beschermen. Geef als minimum herstelpercentage 10 op en klik op OK.Mocht er ooit een probleem ontstaan met dit archief, bijvoorbeeld door een kras op een cd of vuiltje op een diskette, dan opent u het bestand wederom in Winrar door een dubbelklik en klikt u daarna in het menu Extra op Archief herstellen.

Stap 14

[afbeelding0]Winrar is uitstekend geschikt voor het maken van backups van uw belangrijke en/of waardevolle bestanden. Om deze wat makkelijker beheerbaar te maken kunt u gebruik maken van 'Favorieten', min of meer vergelijkbaar met de Favorieten van Internet Explorer. Open een veelgebruikt archief en klik in het menu Favorieten op Toevoegen aan Favorieten. U kunt een omschrijving van het archief opgeven voor een betere herkenbaarheid. Klik nogmaals op het menu Favorieten en uw archief is toegevoegd aan de lijst met Favorieten. U kunt op deze manier meerdere veelgebruikte archieven aan de lijst toevoegen.