Ultimate Boot CD for Windows
Een niet meer startende pc is het horrorscenario van veel pc-gebruikers. Hoe komt u bijvoorbeeld nog bij onmisbare documenten? Of hoe verwijdert u een halsstarrig virus?
Een niet meer startende pc is het horrorscenario van veel pc-gebruikers. Hoe komt u bijvoorbeeld nog bij onmisbare documenten? Of hoe verwijdert u een halsstarrig virus? In dat soort gevallen biedt de Ultimate Boot CD uitkomst.
In Computer Idee 19/2010 lieten we al zien hoe u de Ultimate Boot CD for Windows samenstelt met een Windows XP-installatieschijf en de gratis software die te downloaden is vanaf www.ubcd4win.com. Als u deze procedure eenmaal hebt doorlopen, beschikt u over een op Windows XP gebaseerde herstelomgeving met een scala aan hulpprogramma’s.
1. Starten
Om de Ultimate Boot CD te starten, stopt u de cd in nog uitgeschakelde ‘probleem-pc’. Na het inschakelen start de computer vervolgens niet van de standaard C-schijf, maar vanaf de cd-rom. Althans, dat zal in negen van de tien gevallen zo zijn. Zo niet, dan dient u eerst in het bios van de pc aan te geven dat hij dient te starten vanaf een cd/dvd-station. Deze procedure verschilt per computer, maar meestal volstaat een druk op de toets Del(ete) of in sommige gevallen F2. Voor u van belang is de ‘Boot order’ waar u kunt aangeven vanaf welk station gestart moet worden.
Gelukkig zijn de meeste pc’s en notebooks tegenwoordig zo ingesteld dat ze gewoon vanaf cd/dvd starten als er een opstartbare schijf geplaatst is. In dat geval ziet u na even wachten het hoofdmenu van de Ultimate Boot CD verschijnen. Hier hoeft u alleen op Enter te drukken; de standaardoptie Launch “The Ultimate Boot CD for Windows” is reeds geselecteerd. Nu moet u – bij oudere pc’s tot soms meer dan een uur! – geduld betrachten, het opstarten van een cd-rom verloopt significant trager dan opstarten vanaf een harde schijf.
Ergens onderweg wordt u getrakteerd op het welbekende Windows XP-opstartscherm en na nóg even wachten verschijnt een klein venstertje in beeld. In principe hoeft u hier niets te doen, een aftellertje zorgt ervoor dat automatisch de juiste keuze gemaakt wordt en Windows XP start. Mocht u echt geen geduld hebben, dan mag klikken op de knop Start Shell ook.
2. Netwerk instellen
Uiteindelijk wordt u de mogelijkheid geboden om netwerkondersteuning in te schakelen. Dat is bijna een must, want alleen daardoor kunt u het internet op of toegang krijgen tot eventuele netwerkdrives op andere pc’s of een nas. Klik dan ook op de knop Yes in het dialoogvenster met de vraag Do you want to start network support now? In het daarop geopende, ietwat afschrikwekkend ogende venster dient u alleen op OK te klikken.
3. Minder ingewikkeld dan het lijkt
Het lijkt in weer een nieuw venster wederom ingewikkeld te worden, maar de standaardinstellingen volstaan. Alleen als u een bijzonder of bijzonder ingewikkeld thuisnetwerk hebt aangelegd zullen in deze en de vorige stap wellicht andere instellingen gekozen moeten worden. Hebt u een dergelijk ‘anders’ netwerk, dan hebt u ongetwijfeld ook de kennis om de voor uw specifieke situatie geschikte opties te kiezen. In de standaardgevallen volstaat ook in het venster Network Configurator een klik op OK.
4. Internet!
Om te controleren of het netwerk ook echt werkt, klikt u op het bureaublad op het pictogram The Internet, waarna Internet Explorer opstart en de pagina met het Ultimate Boot CD forum wordt geopend. Als dat lukt, beschikt u over een werkende internetverbinding. Alleen dat kan soms al een redder in nood zijn, omdat u dan bijvoorbeeld via webmail bij uw inbox kunt en zo dringende berichten kunt beantwoorden. Ook kunt u via Google zoeken naar een mogelijke oplossing voor uw probleem waardoor de pc niet meer opstart.
5. Verkenner
De Ultimate Boot CD beschikt over tal van tools die kunnen helpen bij het opsporen en verhelpen van mogelijke (start)problemen. Toch is de belangrijkste stap wellicht het veiligstellen van uw documenten en andere onmisbare bestanden. Daarvoor moet u al een externe harde schijf of geheugenstick aangesloten hebben, waarna u met de Verkenner naar de mappen met documenten bladert en deze vervolgens kopieert naar de externe schijf. De Windows Verkenner vindt u door op de Startknop te drukken en vervolgens via Programs, File Management en Explorers op MS Explorer te klikken. Er zijn ook alternatieve Verkenners beschikbaar met allerlei extra opties, maar om niet direct in stressvolle momenten ook nog eens een andere Verkenner te gaan doorgronden is het verstandig om te werken met wat u al kent.
6. Let op de schijfletters
Via de Verkenner kunt u gewoon uw stations benaderen, maar helaas wel met enige beperkingen. Is uw besturingssysteem normaliter bijvoorbeeld Windows Vista of Windows 7, dan zult u merken dat mappen met gebruikersdocumenten (Documents and Settings, bijvoorbeeld) geblokkeerd zijn. Geen drama, daarvoor hebben we straks een ander handig stukje gereedschap. Het via de Verkenner backuppen van bestanden in de map Mijn documenten zal dus niet lukken, tenzij u zo eigenwijs bent geweest uw documenten op een andere plek of partitie te bewaren dan de locatie die Windows daarvoor gebruikt. Met de Verkenner kunt u echter wel bijvoorbeeld downloadmappen en dergelijke snel overhevelen naar een externe harde schijf. Bedenk overigens dat de schijfletters anders zijn dan normaal; de C-schijf wordt bijvoorbeeld gebruikt door Ultimate Boot CD zelf, uw normale C-schijf is D: geworden, alle opvolgende schijfstations zijn ook een letter opgeschoven. Blader dus rustig even door alle beschikbare schijven vanaf D: heen en raak niet in paniek als u niet meteen de gewenste zaken kunt vinden!
7. Mijn documenten en meer
Hebt u onder Windows nooit een andere locatie voor de map Mijn documenten gekozen, dan is deze zoals we in de vorige stap hebben ondervonden niet toegankelijk via de Verkenner. Gelukkig beschikt de Ultimate Boot CD over een uitermate handig tooltje waarmee u niet alleen uw documentenmap
kunt kopiëren naar een externe schijf, maar ook bijvoorbeeld uw browserfavorieten. Klik in het menu Start onder Programs, File Management en Recovery op Fab’s AutoBackup 2.0. Kies in het hoofdvenster vervolgens de systeemschijf van het oorspronkelijke besturingssysteem, nu te vinden op de D-schijf (1). Selecteer dan een gebruikersprofiel, veelal dient u de optie met daarin de naam van de pc of uw eigen naam te kiezen (2). Klik dan op Start (3). Bij meerdere gebruikers kunt u de hele procedure desgewenst later nogmaals uitvoeren.
8. Externe schijf
Selecteer de zaken die u wilt backuppen, zoals natuurlijk de My documents Folder, maar eventueel ook het bureaublad (Desktop), favorieten van uw browser(s) en eventueel zelfs de lettertypen (Windows fonts) (1). Kies middels de knop Browse (2) de map en/of het schijfstation waarop de gebackupte gegevens bewaard moeten worden. In ons voorbeeld zetten we de zaak even op de B-schijf, dat is een zogenoemde ram-disk van de Ultimate Boot CD. Normaliter kiest u echter een aangesloten externe schijf, alleen dan bent u er zeker van dat de zaak ook écht veilig is. Klik dan op Backup om de kopieerprocedure in gang te zetten. Beschikt u over veel documenten en foto’s in de map Mijn documenten, dan kan dit wel flink wat tijd kosten.
9. Even controleren
Na het kopiëren kunnen we ter controle even met de Verkenner naar de gekozen backupmap bladeren. Zoals u ziet zijn bijvoorbeeld al onze bureaubladdocumenten netjes gekopieerd, dat is alvast weer een hele zorg minder!
10. Virussen zoeken
Nu het veiligstellen van onmisbare zaken is gelukt, is het tijd om te proberen de oorzaak van de niet startende of continu crashende pc aan te pakken. In veel gevallen worden dit soort spontaan begonnen problemen veroorzaakt door hardwarefouten, denk aan een harde schijf die het eind van z’n levensduur bereikt heeft of werkgeheugen dat niet goed meer functioneert (zie kader). In evenveel gevallen is een virus de boosdoener, en de Ultimate Boot CD beschikt over diverse scanners. Om uw pc aan een goede virusscan te onderwerpen klikt u in het menu Start onder Programs en Anti-Virus Tools op een van de AV-oplossingen, bijvoorbeeld AntiVir. In het hoofdvenster van deze scanner klikt u vervolgens op de link Scan system now, waarna de D-schijf (met daarop uw oorspronkelijke Windows!) grondig wordt gescand. Eventuele virussen worden op die manier onderschept en verwijderd. Het is overigens geen slecht idee om – als uw systeem na het verwijderen van mogelijk aangetroffen virussen weer start – direct een virusscan op de eerder gebackupte documenten en andere bestanden uit te voeren. Dit om te voorkomen dat als u een document of bestand opent, het gewraakte virus meteen weer actief wordt.
11. Meer hulpprogramma’s
De Ultimate Boot CD beschikt over nog veel meer tools, bijvoorbeeld om spyware mee te verwijderen. Veel van de hulpprogramma’s zijn – ondanks de Engelse taal – behoorlijk gebruiksvriendelijk te noemen, maar er zit ook software tussen die voor experts is bedoeld. Als laatste redmiddel is de Ultimate Boot CD echter absoluut het proberen waard, al was het alleen maar om uw documenten, foto’s en andere zaken veilig te stellen. Moet u daarna alsnog de C-schijf formatteren en Windows en al uw software opnieuw installeren, dan zorgt dat voor een saaie zondagmiddag, maar het geheel eindigt dan in ieder geval niet in een tranendal. Zorgt dus dat u altijd zo’n reddingsschijf bij de hand hebt. Wilt u de schijf bovendien ook inzetten als virusscanner, dan is het wel zaak om regelmatig een nieuw exemplaar te maken.
Deze workshop komt uit Computer Idee 23, jaargang 2010.