Workshop Macrium Reflect
Weinig dingen zijn zo vervelend als het verliezen van al je kostbare data. Goede backupsoftware is dan ook onmisbaar. Macrium Reflect biedt het en is gratis.
Er zijn allerlei manieren om gegevens te backuppen. Je zou in principe alle bestanden naar een reserveschijf kunnen kopiëren maar daarmee neem je de onderdelen die zorgen voor het booten van Windows niet mee. Backups op bestandsniveau zijn dan ook vooral interessant voor zaken als documenten, foto’s en muziek, kortom: databestanden.
Om de opstartschijf van uw computer te kunnen herstellen na een crash hebt u een echte kopie van die schijf nodig, dus inclusief alle verborgen onderdelen die Windows nodig heeft om weer te kunnen booten. Zo’n kopie is er in twee smaken: de image en de clone. Een clone is een echte replica van een schijf, inclusief partities, lege ruimte, enzovoort. Wie op secundaire schijf een kloon van de primaire bewaart hoeft na een crash van de primaire schijf in principe alleen twee connectors te verwisselen zodat de secundaire schijf de primaire wordt. Herstel vanaf een image bestand kost wat meer moeite. Een image bevat de volledige inhoud van een partitie (inclusief opstartgegevens) in een enkel bestand en wordt vaak gecomprimeerd. Herstellen van een image ingeval van een Windows-crash vereist dat u kunt opstarten vanaf een zogeheten rescue-disc.
De keuze lijkt dus simpel: gewoon altijd klonen. Maar wacht… Image-bestanden bieden wel degelijk voordelen. We noemden al de compressie. Dat betekent dat u kunt backuppen naar een (externe) schijf die kleiner is dan de (interne) schijf die u wilt kopiëren. Bovendien biedt image-software doorgaans de mogelijkheid losse bestanden vanuit een image terug te plaatsen wat ingeval van gegevensverlies vaak aanzienlijk minder werk is dan het herstellen van de complete schijf. Daarmee biedt een image in feite het beste van twee werelden. Je kunt er een complete schijf mee terughalen maar je kunt hem ook gebruiken als alternatief voor backups op bestandsniveau.
Wat uw voorkeur heeft hangt van uw situatie af. Het gratis imaging-programma Macrium Reflect biedt zowel clones als images. De betaalde versie biedt daarnaast backups op bestandsniveau en nog een aantal leuke opties zoals encryptie maar voor het veilig stellen van uw kostbare gegevens biedt de onbetaalde versie ruimschoots voldoende.
Downloaden en installeren
We vinden Macrium Reflect Free op www.macrium.com/reflectfree.aspx. Het programma is geschikt voor alle Windows-versies vanaf XP. We klikken op de Download Now-knop van CNET en klikken dan nogmaals op Download Now. We slaan het bestand (reflectdl.exe, 2237 kB) op in een map naar keuze en openen het. We geven zo nodig UAC-toestemming en klikken op Download en Ja. Het gehele pakket wordt nu binnengehaald, inclusief Windows PE voor het maken van een rescue-disc. Na het downloaden start de echte installatie. We klikken op Next, Next, I Accept…, Next, Next, No, Next, halen desgewenst het vinkje weg bij ‘Install for all users’, klikken op Next, Install en Finish. Nu kunnen we het programma starten met het pictogram dat op ons Bureaublad is verschenen (Afb.1).
Rondleiding
Onze test-pc bevat twee besturingssystemen verdeeld over een SSD-schijf en twee gewone harde schijven met elk vier partities. Om te backuppen hebben we er bovendien een externe harde schijf aan gekoppeld. Reflect analyseert alle componenten bij het opstarten en toont deze vervolgens in het hoofdscherm. Sommige partities of schijven tonen een Windows-logo. Dat zijn de onderdelen die volgens Reflect nodig zijn om een werkend Windows-systeem te kunnen herstellen. Deze kunnen we in één keer backuppen met de functie ‘Create an image…’ linksboven onder Backup Tasks. We kunnen er daar ook voor kiezen om in één keer een image van alle lokale schijven te maken. Selecteren we rechts een schijf of partitie dan zien we links onder Details aanvullende informatie. Ook verschijnen onder de geselecteerde schijf of partitie twee knoppen voor Clone of Image. Tot slot zien we onder de geselecteerde schijf of partitie de knop Actions.
Soort backup kiezen
De verschillende opties dienen allemaal een ander doel. De knop Image… onder Backup Tasks backupt alles als image terwijl de knoppen Clone en Image onder een schijf alleen die schijf backuppen (met al z’n partities). De meest bewerkelijke maar ook meest flexibele mogelijkheid zit verstopt onder Actions. Kiezen we een schijf of partitie en openen we Actions dan zien we daar ‘Image this partition only’. Deze optie heeft onze voorkeur omdat we hiermee elke afzonderlijke partitie kunnen terugzetten of, zeker in geval van een data-partitie, zelfs naar een andere computer kunnen overzetten.
Image maken
Wat u waarheen gaat backuppen hangt natuurlijk helemaal af van uw systeem. In ons geval willen we elke afzonderlijke partitie naar een externe schijf backuppen en als voorbeeld nemen we de schijf SSD die bovenaan afb. 1 staat. We kiezen vervolgens Actions, Image this partition only. Er wordt een nieuw venster geopend waarin we het doel van de backup moeten opgeven. We kunnen kopiëren naar een map (Folder) op een lokale of externe schijf of naar cd/dvd. Dat laatste zal niet meer zo vaak gebruikt worden met de grote schijven van tegenwoordig. We kiezen dan ook voor Folder en klikken op de puntjes en selecteren of maken een map waar de backup moet komen. Het is handig als we een map maken met de letter en naam van de te kopiëren schijf, in ons geval E-SSD (Afb.2). Reflect weet nu genoeg. Na een klik op Next krijgen we nog de gebruikte opties te zien (hierop komen we nog terug). Klikken we op Finish dan kunnen we de gemaakte backup-taak voor hergebruik opslaan. We kiezen dezelfde naam als hiervoor (E-SSD) en klikken op OK om de backup te starten. Reflect toont de voortgang en meldt zich weer als de klus geklaard is met gegevens over backupsnelheid en –grootte. Met een klik op OK en Close sluiten we het venster.
Mocht u overigens toch een clone willen maken dan moet u er rekening mee houden dat de doelschijf in z’n geheel wordt overschreven.
Bestanden terughalen
Hebben we een of meer bestanden uit een image nodig dan gaan we links naar het tabblad Restore. In het hoofdvenster zien we nu het zojuist gemaakte image en de bijbehorende schijf. Met een klik op Restore Image kunnen we nu de hele schijf herstellen. Met een klik op Browse Image zien we het image-bestand. We zetten er een vinkje voor en accepteren de voorgestelde stationsletter (Afb.3). Met een klik op OK wordt het image in Verkenner geopend en kunnen we er willekeurige bestanden uit kopiëren. In het menu Restore, Detach Image kunnen we een aldus geopend image-bestand weer sluiten.
Opties
De belangrijkste standaard-opties bij het backuppen betreffen het compressieniveau en het verifiëren van data. Onder Other Tasks, Edit Defaults zijn deze terug te vinden. Bij Backup, Compression kunnen we desgewenst voor een nog hogere compressie kiezen maar dat gaat ten koste van de backup-snelheid. Onder Restore, Verify kunnen we als extra zekerheid aangeven dat image-bestanden altijd op juistheid moeten worden gecontroleerd, iets dat we ook handmatig per image kunnen doen en wat standaard uit staat.
Rescue-disc
Zo, u hebt nu in elk geval één image-bestand en u weet hoe u er losse bestanden of mappen uithaalt. Maar wat als uw schijf of Windows het helemaal begeeft? Dan moet u het complete imagebestand terugzetten en dat kan als uw systeem het begeven heeft alleen vanaf een extern opstartmedium: de rescue-disc. Wanneer u na uw eerste image Reflect al een keer hebt afgesloten en weer geopend wordt u er automatisch aan herinnerd om zo’n schijf te maken maar zo niet dan gaan we naar Other Tasks, Create Rescue Media. We kunnen nu uit twee smaken kiezen: Windows PE of Linux, waarbij de eerste de standaard is die wij ook aanhouden. We klikken tweemaal op Next om de standaards te accepteren en in het waarschuwingsvenster klikken we Continue en Cancel bij de update-melding. Reflect wil de rescue-disc op cd branden en dus plaatsen we een leeg schijfje in de brander en klikken op Finish (Afb.4). Na korte tijd is de opstartschijf (154 MB) klaar.
Redden
Met de gebrande schijf in de dvd-speler kunnen we in geval van nood de pc opnieuw starten. Als het goed is herkent uw pc de bootable-schijf en kunt u op een toets drukken om vanaf die schijf te starten. Als dat niet zo is moet u in de BIOS-instellingen de boot-volgorde aanpassen (hoe hangt af van uw systeem). Is Windows PE eenmaal vanaf het schijfje geladen dan start Reflect automatisch en ziet u de images die u op de externe schijf hebt gezet. Elk image-bestand kunt u nu terugplaatsen door het te selecteren en op Restore te klikken. De procedure wijst zich daarna vanzelf en als het terugzetten klaar is kunt u hopelijk uw pc weer op de gewone manier starten.